آنچه در این مطلب می خوانید:
همزمان با توسعه جوامع بشری و افزایش روند سریع شهرسازی، نحوه ایجاد ساختمان ها دچار تغییر و تحولاتی شد. امروزه به جای سنگ و چوب به عنوان مصالح اولیه، آهن و فولاد و بتن در استراکچر ساختمان ها مورد استفاده قرار می گیرد. این پیشرفت نه تنها در ساختمان های مسکونی بلکه در صنعت نیز مشاهده می شود. همزمان با رشد صنعت فولاد در جهان، استفاده از استراکچر فلزی نیز افزایش یافت و امروزه شاهد استفاده گسترده از فولاد و اسکلت فلزی هم در بخش ساختمان و هم در صنعت هستیم. با ما تا آخر این مقاله از سایت مناقصه و مزایده هزاره همراه باشید.
استراکچر چیست؟
به هر چیزی که از قطعات بهم پیوسته با یک مکان ثابت روی زمین به وجود آید، استراکچر یا سازه می گویند. در زمان های اولیه فلز چدن درسازه فلزی مورد استفاده بود که به مرور جای خود را به آهن های کم کربن یا همان چکش خوار دادند. اسکلت های فلزی سازه هایی با طرح ها و شکل های مختلف دارند. استفاده از چدن و آهن کم کربن در ساخت استراکچر ساختمان برای چند سال قبل رایج بود و به مرور جای خود را به فولاد داد. هم اکنون، فولاد بیشترین میزان استفاده را در استراکچر ساختمانی با اسکلت فلزی به خود اختصاص داده است.
انواع استراکچر فلزی از نظر شکل و ساختار
استراکچر فلزی به لحاظ شکل و ساختار در سه نوع دسته بندی قرار می‌گیرند. از جمله:
- سازه های قالب بندی: این نوع سازه ها از اعضای مختلفی همچون؛ محوری، خمشی و یا محوری خمشی تشکیل می شوند.
- سازه پوسته ای: از این نوع سازه برای نگهداری مایعات و گازها استفاده می شود.
- سازه های معلق: در این نوع سازه ها، نیروهای کششی حاکم است.
انواع استراکچر فلزی براساس نوع اجرا
فرآیند ساخت و ساز و مهم تر از آن به لحاظ نوع اتصالات اجزا، استراکچر فلزی به سه دسته مجزا تقسیم بندی می شود:
- استراکچر فلزی با اتصالات جوشی
یکی از پراستفاده ترین و محبوب ترین اتصالات در سازه های فولادی، اتصالات جوشی است. در هنگام ساخت بنا، تیرآهن اصلی ترین جزو اسکلت ساختمان به شمار می رود که با کمک بادبندها و انواع مهاربند تکمیل می شود. انواع مختلفی از تیرآهن نظیر؛ تیرآهن بال پهن یا تیر هاش، تیرآهن لانه زنبوری و … در بازار موجود است و توسط سازندگان به کار گرفته می شود.
- سازه فلزی با اتصالات پیچ و مهره ای
سازه با اتصالات پیچ و مهره ای، نوعی دیگر از استراکچر فلزی است. تولید قطعات این سازه ها در کارگاه های صنعتی و به صورت پیش ساخته انجام می شود. بنابراین، عملیات نصب استراکچر فلزی با این نوع اتصال با سرعت بسیار بالا در محل پروژه صورت می پذیرد.
- سازه فلزی با اتصالات ترکیبی
بعضی مواقع استفاده از هر دو مکانیزم بالا در اتصالات استراکچر فلزی ضرورری است و بنای ساخته شده، به ترکیبی از اتصالات جوشی و اتصالات پیچ و مهره ای نیاز دارد. در هنگام اجرای استراکچر فلزی با اتصالات ترکیبی، حدود ۸۰ % اتصالات را پیچ و مهره ها ایجاد می کنند و تنها ۲۰% از اتصالات را جوشکاری در محل نصب انجام می گیرد.
مزایای استراکچر فلزی
همان طور که اشاره شد، این نوع سازه یکی از پرکاربردترین و در عین حال بهترین سازه ها در صنعت ساختمان سازی است. مهم ترینمشخصه این استراکچر، استحکام و مقاومت بسیار بالای آن است. در ادامه فواید این سازه و اجرای آن در صنعت مختلف ارائه شده است:
۱. انتقال نیروی بهینه؛ سخت پذیری بسیار بالای فولاد
فولاد از آلیاژ کنترل شده آهن و کربن حاصل می شود و در درجات بسیار بالا، سختی پذیری آن افزایش پیدا می کند. ساختار اتمی آن باعث شده تا این سازه منسجم تر شود و هنگام انتقال نیرو ها در المان های تشکیل شونده سازه یعنی تیرها و ستون ها بهترین کیفیت را از خود نشان دهد. این ویژگی برای ساخت انواع سوله ها دارای ارزش بسیاری است و کمک می کند نیرو های وارد شده به سوله به قسمت طول سازه منتقل شود و از تجمع نیرو در یک نقطه جلوگیری می نماید.
۲. سرعت اجرای پروژه
از دیگر مزایای استراکچر فلزی، سرعت بسیار بالای اجرای پروژه است. تمام کارفرمایان می خواهند که روند اجرایی پروژه در کوتاه ترین زمان ممکن و با کیفیت هر چه تمام اتفاق بیفتد. انتخاب این سازه باعث شده تا در یک بازه زمانی کوتاه، اسکلت اصلی ساختمان به اجرا درآید.
۳. وزن بسیار پایین اسکلت فلزی
استراکچر فلزی نسبت به دیگر سازه ها اعم از سازه بتنی بسیار سبک تر است. به همین خاطر، در اجرای سازه های بسیار حساس و خطیر از قطعات استراکچر فلزی استفاده کنند. پس جای هیچ گونه نگرانی در رابطه با اعمال نیروهای خارجی نیست. با بهره گیری از استراکچر فلزی در سازه مورد نظر، در سریع ترین زمان ممکن خروجی با کیفیت در دست خواهید داشت.
مراحل ساخت و نصب استراکچر فلزی
ساخت و نصب استراکچر فلزی دشواری های خاص خودش را دارد و می بایست با دقت و ظرافت بسیار بالایی انجام شود. این مراحل شامل:
- مشخص کردن هدف ساخت استراکچر
در اولین مرحله از ساخت استراکچر فلزی، باید هدف ساخت و طراحی سازه مورد نظر تعیین شود. مهم ترین هدف جهت ساخت این سازه، نصب تجهیزات صنعتی است. به عنوان مثال، نصب لوله های انتقال نفت، نصب توربین بخار و …. همان طور که اشاره شد، این سازه جایگاه بسیار حساسی دارد و استحکام دوام و سطح استاندارد بودن آن از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است.
- مرحله زنگ زدایی
یکی از مهم ترین مراحل در هنگام نصب استراکچر فلزی، محل زنگ زدایی این سازه است. با توجه به متریال اجرایی و هدف اجرایی می بایست یک عامل ضد زنگ وجود داشته باشد.
- توجه به اصول اجرایی و رعایت نکات ایمنی
در هنگام نصب استراکچر، می بایست تمام نکات ایمنی توسط افراد تمام حرفه ای و باتجربه رعایت شود؛ چون افراد ماهر در حین نصب استراکچر فلزی به خوبی می دانند که چه نکاتی را باید رعایت کنند تا این سازه عمر مفید و طولانی داشته باشد. علاوه برآن، عملیات نصب استراکچر از سختی بسیار بالایی برخوردار است و افراد برای اجرای ان می بایست از قدرت جسمانی و توانایی بسیار بالایی برخوردار باشند.
- برپایی تیرها و ستون های فلزی
اجرای استراکچر فلزی نیاز به تیرها و ستون های فلزی دارد که بعد از برپا شدن تیرها، صفحاتی روی آنها قرار می‌گیرد و اسکلت نهایی مشخص شود. چگونگی اتصال تیرها و ستون ها به هم از اهمیت ویژه ای برخودار است و باید با دقت و مهارت بسیار بالا انجام شود. پس از اجرای استحکام لازم باید از ایمن بودن استراکچر نسبت به نیروهای جانبی مطمئن شوید.
جمع بندی
استراکچرهای فلزی از پر طرفدارترین سازه های فلزی هستند که در صنایع بسیاری به کار گرفته می شوند. امیدواریم که مطالب مفیدی در رابطه با استراکچر فلزی و انواع آن با شما به اشتراک گذاشته باشیم.
پیشنهاد مطالعه : اگر به دنبال مناقصات جدید هستید « مناقصه های ساختمان » را در پایگاه اطلاع رسانی هزاره دنبال کنید.
