اکسل خودرو چیست؟

هر خودرو از قطعات زیادی ساخته شده است که این قطعات به صورت هماهنگ با یکدیگر کار می‌کنند. یکی از عناصر اصلی در ساختار و عملکرد خودروها، اکسل خودرو است که ماشین را در حرکت نگه می دارد. در این مقاله از سامانه مناقصات هزاره به شما خواهیم گفت که اکسل خودرو چیست و چه وظایفی دارد؟ انواع اکسل همراه با مزایا و معایبشان را مرور نموده و علائم شکستن اکسل ماشینتان را به شما خواهیم گفت.

اکسل خودرو چیست؟

اکسل خودرو و یا محور خودرو (Car Axle)، یکی از اجزای سیستم جلوبندی و تعلیق به شمار می رود که قدرت و گشتاور از موتور را به چرخ ‌ها انتقال می دهد. با مشاهده عکس اکسل خودرو متوجه خواهید شد که این قطعه یک میله فلزی است که جفت چرخ ‌ها را به یکدیگر متصل کرده و به عنوان یک پل بین چرخ ‌ها و موتور عمل می‌کند. در هنگام راه اندازی موتور خودرو، قدرت تولید شده توسط موتور از طریق جعبه ‌دنده‌ ها به اکسل خودرو منتقل می ‌شود. سپس محور خودرو این قدرت را به چرخ‌ ها منتقل می‌کند تا خودرو حرکت کند.

انواع اکسل ماشین

اکسل خودرو براساس نوع طراحی و کاربرد آنها دارای انواع مختلفی است. از جمله؛

اکسل ثابت یا صلب

در اکسل های صلب یا ثابت، اتصال محور دورانی در چرخ های دو طرف توسط یک بدنه ثابت انجام می‌گیرد و جا به جایی چرخ های یک طرف باعث جا به جایی چرخ های طرف دیگر نیز می ‌شود. این نوع اکسل ها دارای استحکام بالا و تحمل بار سنگین می باشند. همچنین، اکسل های ثابت ساختمان و مکانیزم ساده ای دارند. این نوع قطعات به طور معمول در اتومبیل های تجاری به کار گرفته می شوند.

اکسل تعلیق مستقل

در اکسل های تعلیق، حرکت و جا به جایی چرخ های یک سمت تاثیر چندانی بر روی حرکت چرخ های طرف دیگر ندارد، این اتفاق به خاطر جدا بودن قطعات اکسل در دو سمت خودرو می ‌باشد. حیطه عملکرد این نوع اکسل ها نظیر فنر و میله های تعادل است و به همین خاطر به آن ها اکسل خودرو تعلیق مستقل نیز گفته می ‌شود.

اکسل جلو محرک

 اکسل جلو محرک مسئول انتقال قدرت و فرمان پذیری در خودرو می باشد. از این نوع اکسل در خودرو های تجاری که قدرت محرکه توانایی انتقال از اکسل های جلو و عقب را دارند، استفاده می شود. انتقال یافتن قدرت به سمت اکسل های جلو، پایداری بیشتر در خودرو را به دنبال دارد.

اکسل عقب محرک

اکسل عقب محرک با انتقال قدرت به سوی چرخ ها باعث به حرکت در آوردن خودرو می شود. بدنه اصلی این اکسل به نام پوسته اکسل عقب به عنوان پایه ای جهت نصب کله گاوی و محل گذری برای پلوس ها نیز می باشد. در کله گاوی اکسل، جهت حرکت طولی گاردان به عرضی تبدیل می شود و از سرعت دورانی کاسته می شود.

اکسل فرمان پذیر

این نوع اکسل خودرو با توجه به شکل هندسی و ظرفیت تحمل بار در قسمت جلوی خودرو قرار می‌گیرد و وظیفه اصلی آن جلوگیری از برخورد با قسمت پایین موتور است. اکسل فرمان پذیر دارای شکل منحنی می باشد و از آن در اتوبوس ها استفاده می ‌شود.

اکسل مرده

اکسل مرده به صورت ثابت طراحی شده و نمی‌چرخد. اکسل های مرده با تعداد محور کم اکسل ها نیاز به انتقال قدرت با فرمان پذیری ندارند، به همین خاطر از نوع ساده ای از اکسل که شامل یک بدنه صلب به نام پوسته اکسل، سیستم ترمز و مجموعه چرخ می ‌باشد، استفاده می ‌شود.

اکسل زنده

 این نوع اکسل خودرو محرک بوده و نیروی محرکه را از قسمت گیربکس به چرخ های جلو انتقال می دهد.

اکسل شناور

 این نوع اکسل، چرخ ها را به صفحه دیسک های مدوّر به نام فلنج متصل می‌کنند، همچنین پلوس نیز در این اتصال نقش دارد و ایمنی آن را حفظ می‌کند. اکسل شناور جهت تولید گشتاور یکسان معمولا باید بزرگ تر از گزینه های دیگر باشد. این نوع اکسل بیشتر برای خودرو های شاسی بلند و کامیون های سایز متوسط همچون وانت به کار گرفته می شود.

اکسل شناور کامل

 این مدل اکسل با استفاده از دو یاتاقان به صورت کامل در جای خود شناور است و برای انتقال گشتاور محرک استفاده می شود، اکسل شناور کامل برای وسایل نقلیه بزرگ و کامیون های سنگین کاربرد دارد.

اکسل سه چهارم شناور

این نوع اکسل خودرو از ساختار پیچیده تر و در عین حال قابل اطمینان تری نسبت به نوع نیمه شناور برخوردار می باشد. اکسل سه چهارم شناور باعث ایجاد تعادل بیشتر در نیروی محرکه جانبی و گشتاور محرک می ‌شود و تراز چرخ ها را بیشتر حفظ می‌کند.

وظیفه اکسل ماشین

اکسل ماشین، وظایف مهمی بر عهده دارد. در ادامه به طور مختصر چهار وظیفه اصلی اکسل خودرو را شرح می دهیم:

1.  انتقال قدرت و گشتاور از موتور به چرخ ‌ها؛ این وظیفه توسط جعبه‌ دنده ‌ها و دیفرانسیل صورت می گیرد. جعبه ‌دنده‌ ها قدرت و گشتاور را از موتور به محور خودرو منتقل می‌کنند و دیفرانسیل توزیع قدرت میان چرخ ‌ها را بهینه می‌کند.
2.  استحکام و کنترل خودرو؛ با اتصال چرخ‌ ها به اکسل، استحکام و پایداری خودرو افزایش می ‌یابد. انتقال قدرت صحیح به چرخ ‌ها، امکان کنترل درست خودرو را نیز فراهم می‌کند.
3.  تحمل وزن خودرو (سرنشین ‌ها، بار، و قطعات خودرو) و تقسیم این وزن بین چرخ ‌ها؛ تحمل و تقسیم درست وزن نقش بسیار مهمی در پایداری و ایمنی خودرو دارد.
4. جذب لرزش ‌ها و شوک‌ ها؛ اکسل با اتصال به قطعات سیستم تعلیق مثل طبق و کمک فنر، لرزش‌ ها و شوک ‌های ناشی از دست ‌انداز جاده را جذب نموده و به خودرو کمک کند تا راحت ‌ترحرکت کند.

چگونه بفهمیم اکسل ماشین خراب است؟

شاید این سوال برای شما نیز پیش بیاید که از کجا بفهمیم اکسل خودرو خراب است؟ برای دستیابی به پاسخ سوال مطرح شده در ادامه به چند مورد از “نشانه های خرابی اکسل ماشین” اشاره می‌کنیم:

• زاویه دار شدن چرخ های عقب خودرو
• لرزش خودرو و فرمان در حین رانندگی
• شنیدن صداهای متعدد از عقب خودرو
• تنظیم نبودن فرمان به علت وارد شدن ضربه
• ایجاد پارگی و پوسیدگی بوش اکسل عقب
• شکسته شدن محفظه نگهدارنده گریس و نشت آن
• خرابی پلوس خودرو

با توجه به علائم ذکر شده، متداول ترین “علائم خرابی اکسل عقب ماشین“، زاویه دار شدن چرخ های عقب خودرو است. در صورت مشاهده هر یک از موارد بالا، بلافاصله به یک مرکز تعمیراتی مراجعه نمایید و نسبت به رفع آن اقدام کنید.

علائم شکستن اکسل ماشین

شکستن اکسل ماشین معمولا به خاطر تصادفات یا رانندگی با بار سنگین اتفاق می ‌افتد. در این شرایط هر چقدر پدال گاز را فشار دهید وسیله ‌نقلیه شما حرکتی ندارد؛ چون لاستیک ‌ها نمی ‌چرخند. برای عیب ‌یابی و رفع مشکل می بایست به علائم شکستن اکسل ماشین آشنایی داشته باشید. این علائم شامل:

• حرکت نکردن ماشین
•  لرزش ‌های شدید خودرو
• صدای کلیک
• نشت گریس
• صدای زمزمه در زمان پیچیدن خودرو

با توجه به توضیحات بالا، اکسل خودرو وظیفه نگهداری سیستم چرخ ‌ها و اجزای مختلف ماشین را برعهده دارد. اکسل خودرو در انواع مختلفی طراحی شده است که مطابق با نوع وسیله نقلیه، یکی از آنها انتخاب می شود. باتوجه به اینکه اکسل یکی از مهم ‌ترین قطعات یک ماشین به شمار می آید، بایستی در نگهداری و حفظ آن نهایت سعی خود را بکنید و بدانید که خرابی هر یک از اجزای اکسل باعث ایجاد اختلال در حرکت اتومبیل می شود.

پیشنهاد مطالعه: اگر به دنبال مناقصات جدید هستید « مناقصات صنعت خودرو » را در پایگاه اطلاع رسانی هزاره دنبال کنید.