آنچه در این مطلب می خوانید:
آلمان، با دانشگاههای برتر جهانی، فرصتهای شغلی فراوان و کیفیت زندگی بالا، به یکی از محبوبترین مقاصد تحصیلی برای دانشجویان بینالمللی تبدیل شده است. اما یک سوال مهم برای بسیاری از متقاضیان وجود دارد، آیا تسلط به زبان آلمانی برای تحصیل و موفقیت در این کشور ضروری است؟
در این مقاله از مجله هزاره، به بررسی این پرسش کلیدی میپردازیم و علاوه بر معرفی بهترین دانشگاههای آلمان، مزایای تحصیل در این کشور و نقش زبان آلمانی در دستیابی به این فرصتها را تحلیل میکنیم. اگر به فکر تحصیل در آلمان هستید، این مقاله راهنمای جامعی برای تصمیمگیری هوشمندانه شما خواهد بود.
زبان لازم برای تحصیل در دانشگاههای آلمان
برای تحصیل در دانشگاههای آلمان، دانشجویان باید مهارت کافی در یکی از دو زبان آلمانی یا انگلیسی را داشته باشند که به برنامه تحصیلی و دانشگاه مورد نظر بستگی دارد. اگر دانشجو قصد تحصیل به زبان آلمانی را داشته باشد، باید مدرکی معتبر مانند DSH با حداقل نمره 3، TestDAF با نمره 2، Goethe-Zertifikat در سطح C2، telc Deutsch C1 Hochschule در سطح C1 و Deutsches Sprachdiplom در سطح II ارائه دهد که نشاندهنده تسلط او به زبان در سطح مورد نیاز دانشگاه باشد.
در مقابل، برای دورههای آموزشی به زبان انگلیسی، ارائه مدرک معتبر مانند آیلتس IELTS یا تافل TOEFL ضروری است. سطح مورد نیاز معمولاً آیلتس ۶.۵ به بالا یا تافل با حداقل نمره ۸۰ تا ۹۰ است، اما این مقدار ممکن است بسته به دانشگاه و رشته متفاوت باشد.
به طور کلی، دانشجویان باید قبل از انتخاب دانشگاه و رشته، الزامات زبانی مشخص شده را بررسی کنند و در صورت نیاز، در دورههای زبان شرکت کنند تا به سطح مورد نیاز برسند.
بهترین دانشگاههای کشور آلمان و زبان تدریس هر یک
آلمان یکی از مقاصد برتر تحصیلی در اروپا و جهان است که دانشگاههای معتبر آن در دو دسته دولتی و خصوصی فعالیت میکنند. در این بخش برخی از بهترین دانشگاههای دولتی و خصوصی آلمان را معرفی میکنیم.
✅ دانشگاههای دولتی آلمان
در ادامه دانشگاههای دولتی آلمان را معرفی میکنیم:
· دانشگاه لودویگ ماکسیمیلیان مونیخ LMU Munich
لودویگ ماکسیمیلیان مونیخ از برترین دانشگاههای اروپا در رشتههای علوم انسانی، پزشکی و علوم اجتماعی است.
زبان تدریس: عمدتاً آلمانی، اما برخی دورههای کارشناسی ارشد و دکتری به انگلیسی ارائه میشوند.
· دانشگاه فنی مونیخ TUM – Technical University of Munich
یکی از برترین دانشگاههای فنی در اروپا و عضو ائتلاف (TU9 دانشگاههای برتر فنی آلمان) است.
زبان تدریس: بسیاری از دورههای مهندسی، علوم طبیعی و فناوری به زبان انگلیسی در مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری تدریس میشوند.
· دانشگاه هایدلبرگ Heidelberg University
قدیمیترین دانشگاه آلمان و مشهور در رشتههای پزشکی و علوم طبیعی.
زبان تدریس: اغلب دورههای کارشناسی به زبان آلمانی و برخی دورههای کارشناسی ارشد و دکتری به زبان انگلیسی برگزار میشوند.

· دانشگاه فنی برلین TU Berlin
یکی از پیشروترین دانشگاههای فنی در اروپا.
زبان تدریس: بیشتر دورههای کارشناسی به آلمانی و برخی دورههای مهندسی و مدیریت در مقاطع بالاتر به انگلیسی ارائه میشوند.
· دانشگاه فرایبورگ University of Freiburg
در رشتههای علوم انسانی، زیستشناسی و پزشکی شهرت دارد.
زبان تدریس: بیشتر دورهها به آلمانی، اما برخی برنامههای کارشناسی ارشد به انگلیسی تدریس میشوند.
✅ دانشگاههای خصوصی آلمان
در این بخش دانشگاههای خصوصی آلمان را معرفی میکنیم:
· دانشگاه جاکوبز برمن Jacobs University Bremen
از معدود دانشگاههای خصوصی آلمان که تمام دورههای خود را به زبان انگلیسی ارائه میدهد و در رشتههای مهندسی، علوم اجتماعی و مدیریت برجسته است.
زبان تدریس: انگلیسی
· مدرسه بازرگانی ESMT برلین ESMT Berlin
یکی از بهترین دانشگاههای خصوصی در زمینه مدیریت و MBA در اروپا.
زبان تدریس: انگلیسی
· دانشگاه WHU – Otto Beisheim School of Management
از برترین دانشگاههای مدیریت و اقتصاد در آلمان، با برنامههای تخصصی MBA و مالی.
برای تحصیل در دانشگاههای دولتی آلمان، دانشجویان معمولاً باید به زبان آلمانی تسلط داشته باشند، اما برخی از آنها دورههایی را به زبان انگلیسی نیز ارائه میدهند. دانشگاههای خصوصی آلمان بیشتر بر برنامههای آموزشی به زبان انگلیسی تمرکز دارند، بهویژه در رشتههای مدیریت، اقتصاد و فناوری. بنابراین، انتخاب دانشگاه و زبان تدریس بستگی به رشته تحصیلی، مقطع مورد نظر و سطح مهارت زبانی دانشجو دارد.
زبان تدریس: انگلیسی
مدارک لازم برای تحصیل در آلمان
به طور کلی، مدارک و مراحل اصلی به شرح زیر است:
۱. مدارک تحصیلی
برای مقطع کارشناسی: مدرک دیپلم دبیرستان و پیشدانشگاهی (یا معادل آن) که باید توسط سازمانهای معتبر مانند anabin تأیید شود. برخی دانشگاهها ممکن است از شما بخواهند در دورههای Studienkolleg (دوره آمادگی یکساله) شرکت کنید.
برای مقطع کارشناسی ارشد: مدرک کارشناسی معتبر در رشته مرتبط. نمرات شما باید با شرایط دانشگاه مطابقت داشته باشد.
برای مقطع دکتری: مدرک کارشناسی ارشد و یک پروپوزال تحقیقاتی قوی که مورد تأیید استاد راهنما Supervisor قرار گیرد.
۲. مدارک زبان
اگر دوره به زبان آلمانی است: ارائه مدرک زبان آلمانی مانند TestDaF (با نمره 4 در تمام بخشها)، DSH (سطح 2 یا 3)، Goethe-Zertifikat C2 یا telc Deutsch C1 Hochschule.
اگر دوره به زبان انگلیسی است: ارائه مدرک زبان انگلیسی مانند آیلتس IELTS با نمره معمولاً ۶.۵ به بالا یا تافل TOEFL با نمره ۸۰ تا ۱۰۰. برخی دانشگاهها ممکن است مدارک دیگری مانند PTE یا Cambridge English را نیز بپذیرند.
۳. رزومه CV
رزومه شما باید شامل اطلاعاتی درباره سوابق تحصیلی، تجربههای کاری (در صورت وجود)، مهارتها و فعالیتهای فوقبرنامه باشد.

۴. توصیهنامه Recommendation Letter
معمولاً برای مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری، دو یا سه توصیهنامه از اساتید یا کارفرمایان قبلی شما نیاز است.
۵. اثبات تمکن مالی
برای دریافت ویزای دانشجویی، باید اثبات کنید که توانایی مالی برای تأمین هزینههای زندگی در آلمان را دارید. این مقدار معمولاً حدود ۱۱.۲۰۸ یورو در سال است و میتواند از طریق حساب بانکی مسدود شده Blocked Account یا ضمانتنامه مالی نشان داده شود.
۶. بیمه درمانی
دانشجویان بینالمللی باید بیمه درمانی معتبر داشته باشند. برخی دانشگاهها بیمه درمانی خاصی را توصیه میکنند، اما میتوانید از بیمههای بینالمللی یا بیمههای دولتی آلمان استفاده کنید.
۷. فرم درخواست پذیرش Application Form
باید فرم درخواست پذیرش را از وبسایت دانشگاه مورد نظر دانلود و تکمیل کنید.
۸. پاسپورت معتبر
یک کپی از پاسپورت معتبر شما باید همراه با سایر مدارک ارسال شود. همچنین، برای دریافت ویزای دانشجویی به پاسپورت نیاز دارید.
۹. تستهای اضافی (در صورت نیاز)
برخی رشتهها مانند پزشکی، هنر یا مهندسی ممکن است نیاز به شرکت در آزمونهای ورودی خاص مانند TestAS یا ارائه نمونه کار Portfolio داشته باشند.
مزایای یادگیری زبان آلمانی برای تحصیل در آلمان
مزایای آموزش زبان آلمانی رایگان برای تحصیل در آلمان به شرح زیر است:
· دسترسی به دانشگاههای برتر: بسیاری از دانشگاههای دولتی آلمان دورههای خود را به زبان آلمانی ارائه میدهند، بنابراین یادگیری این زبان، فرصت تحصیل در رشتههای متنوعتر را فراهم میکند.
· تحصیل رایگان یا کمهزینه: برنامههای تحصیلی به زبان آلمانی معمولاً شهریه ندارند، در حالی که برخی دورههای انگلیسیزبان ممکن است مشمول هزینه باشند.
· افزایش فرصتهای شغلی: دانستن زبان آلمانی امکان کار دانشجویی و کارآموزی را بیشتر کرده و پس از فارغالتحصیلی، یافتن شغل در آلمان را آسانتر میکند.
· شانس بالاتر برای دریافت ویزا و اقامت: دانشجویانی که به آلمانی مسلط هستند، راحتتر ویزای تحصیلی دریافت کرده و شانس بیشتری برای اقامت پس از تحصیل دارند.
· بهبود ارتباطات دانشگاهی و اجتماعی: تسلط بر آلمانی به دانشجویان کمک میکند تا ارتباط بهتری با اساتید، همکلاسیها و محیط اجتماعی خود داشته باشند.
· فرصتهای شغلی بینالمللی: یادگیری آلمانی نهتنها در آلمان، بلکه در سایر کشورهای اروپایی نیز فرصتهای شغلی بیشتری ایجاد میکند.