آنچه در این مطلب می خوانید:
همانطور که در مقالات پیشین هم توضیح دادیم برای بستن قراردادهای اداری می توان از دو روش پیمان مبتنی بر رقابت یعنی مزایده و مناقصه استفاده کرد. مناقصه یک معیار برای ارائه کیفیت با قیمت پیشنهادی پایین تر است ولی انواع مزایده به معنای در معرض فروش قرار دادن چیزی است که افراد بتوانند آن را با بالاترین قیمت پیشنهادی خریداری کنند.
پیش از شروع یک مزایده، کالا از طریق یک کارشناس خبره دادگستری ارزیابی شده و یک قیمت به عنوان بهای پایه آن کالا در نظر گرفته می شود. بنابراین این قیمت پایه در واقع قیمتی است که معاملات از آن قیمت شروع می شود و شخصی برنده مزایده خواهد شد که بیشترین پیشنهاد را ارائه بدهد. در ادامه این مقاله از مجله هزاره به بررسی انواع مزایده و معاملات تحت پوشش آنها می پردازیم. پس با ما همراه شوید.
انواع مزایده
این روزها رایج ترین مزایده ها به شرح زیر است:
مزایده خصوصی (Private Auction)
در این نوع از مزایده با توجه به مسائل امنیتی که وجود دارد نام خریدار و پیشنهاد دهنده مخفی باقی می ماند. از این نوع مزایده عمدتا برای خرید آثار تاریخی، تابلوها و نقاشی های معروف استفاده می شود.
مزایده عمومی (Public Auction)
در مزایده عمومی همانطور که از نام آن مشخص است و بر خلاف مزایده خصوصی نام خریداران مشخص است.
مزایده استاندارد یا انگلیسی (English Auction)
در این نوع از انواع مزایده کالا به بالاترین پیشنهاد فروخته شده و افرادی می توانند یکی پس از دیگری قیمتی بالاتر را پیشنهاد بدهند.
مزایده هلندی یا چینی (Dutch Auction)
این نوع از انواع مزایده بر خلاف شیوه و اصول رایج مزایده با بالاترین قیمت ممکن شروع شده و به مرور کم می شود تا فردی برای خرید با آن قیمت پیشنهاد خود را بدهد.
مزایده ترکیبی (Combinatorial Auction)
در این نوع از انواع مزایده کالاها به صورت ترکیبی وارد مزایده می شوند.
مزایده در زمان محدود (The Time Interval Auction)
در این نوع از مزایده که به لحاظ ساختاری به مزایده انگلیسی شباهت دارد، زمان محدودی برای مزایده در نظر گرفته شده است و این نوع می تواند تا چند روز یا تا چند هفته ادامه داشته باشد.
انواع دیگر مزایدات
- مزایده مبادله‌ای (Exchange Auction)
- مزایده فروشی (Sale Auction)
- مزایده دلالی (Dealer Auction)
- مزایده همزمان یا مزایده ژاپنی
معاملات تحت پوشش مزایدات
- مزایده منقول: مزایده ای که در آن کالا به بالاترین قیمت فروخته خواهد شد.
- مزایده غیر منقول: مزایده ای که در آن ملک، زمین یا خانه به بالاترین قیمت به فروش می رسد.
- مزایده جزئی: نوعی از مزایده که مبالغ آنها نباید از یک عدد خاص بیشتر شود.
- معاملات حراج: نوعی از مزایده که در آنها، بدون محدودیت قیمت، بهای انتخابی می تواند تغییر کند.
- معاملات ترک تشریفات: نوعی از معامله بدون هر گونه تشریفات مرسوم در آنها مزایده انجام می گیرد.
- ثبت مزایده‌های بین الملل: مزایداتی که فراتر از ایران انجام می شود.
- مزایده اجاره: نوعی از مزایده که برای قیمت گذاری اجاره یک زمین، خانه یا ملک صورت می گیرد.
- ثبت موارد عدم الزام: شکلی از مزایده که در آن، بدون توجه به موارد الزام شده از سوی نهادهای قانونی، قابل برگزاری است.
- ثبت قرارداد مشارکت- واگذاری: روشی در مزایده است که در آن فرد یا افراد متقاضی به عنوان شریک در این نوع قراردادها حضور پیدا می کنند.
مزایده اموال منقول
اموال به دو دسته کلی منقول و غیرمنقول تقسیم می‌شوند. اموال منقول به آن دسته از اموال گفته می‌شود که قابلیت جابه‌جایی داشته و بدون تخریب و صدمه می‌توان آنها را از مکانی به مکان دیگر منتقل کرد. نمونه‌هایی از اموال منقول شامل وسایل نقلیه، ماشین‌آلات صنعتی، ابزارآلات، کالاهای تجاری و حتی لوازم خانگی است.
مزایده اموال منقول یک فرایند فروش عمومی است که در آن اموال منقول به بالاترین پیشنهاددهنده فروخته می‌شود. این نوع مزایده توسط نهادهای دولتی، بانک‌ها، سازمان‌های خصوصی، یا حتی افراد برای فروش اموال مازاد، مصادره‌شده یا بدون استفاده برگزار می‌شود.
مزایده‌های اموال منقول به طور گسترده‌ای برای فروش اموال توقیفی، مازاد و اموالی که دیگر برای سازمان‌ها یا افراد مورد استفاده نیست، برگزار می‌شود. این روش به خریداران فرصت می‌دهد که کالاها را با قیمت مناسبی خریداری کنند و به فروشندگان کمک می‌کند به سرعت اموال خود را به پول تبدیل کنند.
چگونه در مزایده اموال منقول شرکت کنیم؟
- آگاهی از مزایده‌ها: می‌توانید از طریق وب‌سایت‌ها و رسانه‌های مربوطه اطلاعات مربوط به مزایده‌ها را دریافت کنید.
- بررسی اموال: حتماً قبل از شرکت در مزایده، به طور دقیق اموال مورد نظر را بررسی کنید و از جزئیات فنی و حقوقی آن مطمئن شوید.
- محاسبه هزینه‌ها: علاوه بر مبلغ پیشنهادی، هزینه‌های جانبی مانند مالیات و هزینه‌های انتقال را هم در نظر بگیرید.
- استراتژی مزایده: با توجه به میزان رقابت، بودجه خود را مدیریت کنید و سعی کنید قیمت‌هایی را پیشنهاد دهید که بیشترین سود را برای شما داشته باشد.
مزایده اموال نامنقول
اموال نامنقول به اموالی اطلاق می‌شود که نمی‌توان آنها را از مکانی به مکان دیگر منتقل کرد، بدون اینکه به خود یا مکانشان آسیبی وارد شود. به عبارت دیگر، این اموال به دلیل ماهیت خود به زمین یا محل ثابتی متصل هستند و شامل انواع ملک‌ها، زمین‌های کشاورزی، صنعتی، و تجاری می‌شوند.
مزایده اموال نامنقول فرآیند فروش عمومی اموالی است که قابلیت جابه‌جایی فیزیکی ندارند و به زمین یا مکان ثابتی متصل هستند. اموال نامنقول شامل مواردی مانند زمین، ساختمان‌ها، خانه‌ها، آپارتمان‌ها، ویلاها و سایر املاک و مستغلات است.
مراحل برگزاری مزایده اموال نامنقول
- ارزیابی و تعیین قیمت پایه: قبل از برگزاری مزایده، اموال نامنقول توسط کارشناسان رسمی ارزیابی می‌شوند و یک قیمت پایه برای آن تعیین می‌شود. این قیمت پایه بر اساس ارزش ملک، موقعیت جغرافیایی و شرایط بازار املاک محاسبه می‌شود.
- اعلام عمومی مزایده: سازمان یا نهاد برگزارکننده مزایده، از طریق رسانه‌های عمومی، سایت‌ها و حتی روزنامه‌ها، آگهی مزایده را منتشر می‌کند. این آگهی شامل مشخصات دقیق ملک، زمان و مکان مزایده و شرایط شرکت در آن است.
- بازدید از اموال: معمولاً به شرکت‌کنندگان امکان بازدید از اموال نامنقول قبل از مزایده داده می‌شود تا بتوانند ملک را از نزدیک بررسی کرده و تصمیم‌گیری کنند.
- شرکت در مزایده: افراد و شرکت‌هایی که مایل به شرکت در مزایده هستند، در روز مقرر با ثبت‌نام و ارائه پیشنهادات قیمت خود در مزایده شرکت می‌کنند. این مزایده می‌تواند به صورت حضوری یا آنلاین برگزار شود.
- تعیین برنده مزایده: بالاترین پیشنهاددهنده برنده مزایده خواهد بود و ملزم به پرداخت مبلغ پیشنهادی طبق شرایط اعلام شده است. بعد از پرداخت، سند ملک به نام برنده مزایده منتقل می‌شود.
مزایده اوراق بهادار
مزایده اوراق بهادار یکی از مهمترین روش‌های تامین مالی برای دولت‌ها و شرکت‌هاست. از طریق این فرآیند، اوراق قرضه، سهام و سایر اوراق بهادار به سرمایه‌گذاران فروخته می‌شوند. مزایده‌های اوراق بهادار به دلیل شفافیت، سرعت و کارآمدی در بازارهای مالی جایگاه ویژه‌ای دارند و به سرمایه‌گذاران فرصتی می‌دهند تا با ارائه پیشنهادات خود در خرید اوراق بهادار مشارکت کنند.
در این فرآیند اوراق مالی مانند اوراق قرضه دولتی، اوراق مشارکت شرکتی و سایر اوراق بهادار به طور عمومی به فروش می‌رسند. در این مزایده‌ها، سرمایه‌گذاران با ارائه پیشنهادات خود به رقابت می‌پردازند تا اوراق را خریداری کنند. این مزایده‌ها معمولاً توسط دولت‌ها، بانک‌های مرکزی، شرکت‌های بزرگ و نهادهای مالی برگزار می‌شود.
انواع مزایده‌های اوراق بهادار
- مزایده تک‌قیمتی: در این نوع مزایده، تمامی برندگان اوراق بهادار را با یک قیمت یکسان خریداری می‌کنند، حتی اگر پیشنهادات متفاوتی ارائه کرده باشند. قیمت نهایی براساس بالاترین پیشنهاد پذیرفته‌شده تعیین می‌شود.
- مزایده چندقیمت: در این نوع مزایده، هر سرمایه‌گذار اوراق بهادار را به قیمتی که پیشنهاد داده خریداری می‌کند. در نتیجه، ممکن است قیمت‌های متفاوتی برای شرکت‌کنندگان مختلف اعمال شود.
مزایده واگذاری حقوق و امتیازات
مزایده واگذاری حقوق و امتیازات یکی از روش‌های مهم برای انتقال مالکیت حقوقی و امتیازات خاصی است که دولت‌ها، سازمان‌ها یا شرکت‌ها در اختیار دارند. این نوع مزایده‌ها می‌توانند شامل حق بهره‌برداری از منابع طبیعی، امتیازات انحصاری تجاری، حقوق بهره‌برداری از پروژه‌های بزرگ یا امتیازاتی مانند استفاده از فناوری‌ها و برندها باشند. فرآیند مزایده، یک روش شفاف و رقابتی برای واگذاری این حقوق است که به شرکت‌کنندگان فرصت می‌دهد تا با ارائه پیشنهادات خود، این حقوق را در اختیار بگیرند.
در این فرآیند دولت، شرکت یا سازمان مالک یک حق یا امتیاز خاص، از طریق یک فروش عمومی، آن حق را به بالاترین پیشنهاددهنده واگذار می‌کند. این حقوق و امتیازات ممکن است شامل حق بهره‌برداری از منابع طبیعی مانند معادن، حق استفاده از فناوری خاص، حق بهره‌برداری از پروژه‌های زیرساختی یا امتیازات انحصاری تجاری باشد. این فرآیند می‌تواند به افزایش کارایی، جذب سرمایه‌گذاری و کاهش بار مالی دولت‌ها کمک کند. با این حال، لازم است شرکت‌کنندگان با دقت و دانش کافی به این نوع مزایده‌ها وارد شوند تا بتوانند از فرصت‌های موجود به بهترین نحو بهره‌برداری کنند.
مزایده خدمات
مزایده خدمات یکی از روش‌های پرکاربرد در فرایند تأمین نیازهای خدماتی سازمان‌ها و نهادهای مختلف است. در این فرایند، شرکت‌ها و افراد حقیقی یا حقوقی که توانایی ارائه خدمات مشخصی را دارند، پیشنهادات خود را برای انجام خدمات مورد نظر ارائه می‌دهند و در نهایت، سازمان برگزارکننده مزایده بهترین پیشنهاد را براساس معیارهایی مانند کیفیت خدمات، قیمت و تجربه کاری انتخاب می‌کند.
در حالی که در مناقصه تمرکز اصلی بر پیشنهاد قیمت پایین‌تر برای خرید کالا یا خدمات است، در مزایده خدمات بیشتر بر ارائه پیشنهادات با کیفیت بالاتر و توانمندی‌های فنی و اجرایی تأکید می‌شود. در مزایده، ممکن است علاوه بر قیمت، معیارهای دیگری مانند تجربه و کیفیت نیز نقش تعیین‌کننده‌ای داشته باشند.
یکی از مهمترین مزایای مزایده خدمات، شفافیت در انتخاب ارائه‌دهنده است. همه شرکت‌کنندگان به‌طور برابر به اطلاعات دسترسی دارند و تصمیم‌گیری براساس معیارهای شفاف انجام می‌شود. مزایده‌ها با ایجاد رقابت میان ارائه‌دهندگان خدمات، باعث می‌شوند که بهترین خدمات با کمترین هزینه به دست بیاید. این رقابت باعث افزایش کیفیت و کاهش هزینه‌ها می‌شود.
با واگذاری خدمات به ارائه‌دهندگان متخصص و مجرب، سازمان‌ها می‌توانند کارایی و بهره‌وری خود را افزایش دهند و از منابع خود به بهترین نحو استفاده کنند.همچنین از طریق مزایده، سازمان‌ها می‌توانند به طیف وسیعی از ارائه‌دهندگان خدمات با تخصص‌های مختلف دسترسی داشته باشند و بهترین گزینه را انتخاب کنند.
سوالات متداول
مزایده به عنوان روشی برای فروش کالا و خدمات به بالاترین قیمت پیشنهاد شده، انواع مختلفی دارد. این انواع بر اساس عوامل مختلفی مانند نوع کالا، نحوه پیشنهاد قیمت، زمان بندی و … دسته بندی می شوند. برخی از مهمترین انواع مزایده عبارتند از: مزایده انگلیسی (افزایشی)، مزایده هلندی (کاهشی)، مزایده مهر و موم شده، مزایده آنلاین و مزایده معکوس. هر یک از این انواع مزایده ویژگی ها و کاربردهای خاص خود را دارد و انتخاب نوع مزایده به عوامل مختلفی از جمله نوع کالا، هدف فروشنده و شرایط بازار بستگی دارد.
مزایده طیف وسیعی از معاملات را در بر می‌گیرد. از کالاهای منقول مانند وسایل الکترونیکی، خودرو، آثار هنری و اموال مازاد شرکت‌ها گرفته تا املاک و مستغلات، تجهیزات صنعتی و حتی امتیازات و مجوزها، همه می‌توانند در قالب مزایده به فروش برسند. همچنین، مزایده‌ها برای فروش کالاها و خدمات به صورت جزئی یا کلی، به صورت یکجا یا جداگانه برگزار می‌شوند. به طور کلی، هر نوع کالایی که بتوان ارزش مالی برای آن قائل شد و قابلیت خرید و فروش داشته باشد، می‌تواند در یک مزایده عرضه شود.
پیشنهاد مطالعه: اگر به دنبال مزایدات جدید هستید «مزایده های امروز» را در پایگاه اطلاع رسانی هزاره دنبال کنید.
