مناقصه محدود چیست؟

مناقصات به لحاظ قیمت به سه دسته کوچک، متوسط و بزرگ تقسیم بندی می شوند و به لحاظ فرایند برگزاری به سه دسته مناقصه یک مرحله ای، مناقصه دو مرحله ای و مناقصه محدود طبقه بندی می شوند. همانطور که می دانید مناقصه فرایندی است که به صورت رقابتی بوده و برای واگذاری تامین کالاها و خدمات مورد نظر که موضوع معامله هستند صورت می گیرد و برنده، شرکت کننده ای است کمترین قیمت را پیشنهاد دهد.

بر این اساس معاملاتی که وزارتخانه ها و موسسات دولتی، اعم از خرید، فروش، اجاره، استجاره، پیمانکاری و اجرت کار و غیره انجام می دهند، باید بر اساس نوع مورد، از طریق مناقصه یا مزایده انجام داده شود. ما در ادامه این مقاله از مجله هزاره به بررسی مناقصه محدود می پردازیم. پس با ما همراه باشید.

تعریف مناقصه محدود

قبل از آن که به تعریف مناقصه محدود بپردازیم؛ ابتدا به تعریف مناقصه عمومی می پردازیم. مناقصه عمومی مناقصه ای است که آگهی عمومی آن به عنوان فراخوان مناقصه به اطلاع کلیه مناقصه گران می رسد. در مناقصه محدود اما محدود به چند شرکت کننده می شود. بنابراین مناقصه محدود زمانی برگزار می شود که بالاترین مقام دستگاه مناقصه گزار با دلایلی که ارائه می دهد، محدودیت برگزاری مناقصه عمومی را تائید کند.

در این نوع از مناقصه سازمان یا اداره دولتی که قصد برگزاری مناقصه را دارند به انتخاب خود، افرادی را که برای برای حضور در مناقصه مناسب تشخیص می دهند انتخاب کرده و برای این عده دعوت نامه ارسال می کنند. در این دعوت نامه، شرایط مناقصه به پیمانکارانی که نام آنها در فهرست واجدین صلاحیت آمده است، ارسال می شود. فهرست واجدین شرایط را سازمان برنامه و بودجه استان ها یا کشور منتشر خواهند کرد.

سپس سازمان دولتی بر اساس صلاحیت های شرکت مورد نظر مانند تجربه آنها، تضمین کیفیت کالا و خدمات، توان مالی و امکانات (ماشین آلات و لوازم مورد نیاز و کادر متخصص) و حسن انجام کار یا حسن سابقه یک فهرست از پیمانکارانی که مورد تایید او است، تهیه می کند و مناقصه را تنها میان آنها برگزار می کند. این نوع از مناقصه را مناقصه محدود می گویند.

تشخیص صلاحیت در مناقصه محدود

وظیفه تشخیص صلاحیت شرکت های شرکت کننده به وسیله کمیسیونی شامل ۳ نفر از سوی وزیر یا رئیس سازمان صورت می گیرد. این کمیته ۳ نفره بر اساس میزان تخصص و آگاهی  انتخاب می شوند و پس از بررسی مدارک داوطلبان و تایید وزیر یا رئیس سازمان مورد نظر نتیجه به پیمانکارانی که مورد تایید قرار گرفته است، ابلاغ خواهد شد و اسامی آنها در فهرست واجدین صلاحیت نوشته خواهد شد.

دولت (سازمان برنامه و بودجه) مکلف است، فهرست واجدین صلاحیت واحدی، برای هر نوع معامله تهیه کند تا برای مناقصه  محدود، مورد استفاده کلیه وزارتخانه ها و موسسات دولتی قرار بگیرد. رعایت مقررات مرتبط با  مناقصه ی نامحدود (عمومی)، در صورتی که مغایر با مناقصه محدود نباشد، همچنین در مناقصه محدود نیز لازم است.

تعداد شرکت کنندگان در مناقصه محدود

با توجه به مفاد بند الف ماده ۱۰ آیین نامه و بند ج ماده ۱۲ قانون مناقصه، حداقل تعداد مناقصه گرانی که از بررسی و ارزیابی کیفی برای عملیات پیمانکاری با استفاده از فهرست بهای منتشر شده توسط سازمان برنامه ریزی و نظارت راهبردی در مجموع ۵ مناقصه گر و برای سایر مناقصه ها ۳ مناقصه گزار وجود دارد.

در صورتی که حداقل تعداد مناقصه گزار که در اسناد مناقصه مشخص شده است با قوانین و مقررات اداری مغایرت نداشته باشد، باید رعایت شود.

شایان ذکر است بند الف ماده ۱۰ آیین نامه و بند ج ماده ۱۲ قانون مناقصه شامل مناقصه محدود است و مناقصه عمومی محدودیتی برای تعداد شرکت کنندگان ندارد.

مناقصه محدود

این مناقصه با صلاحدید و مسئولیت بالاترین مقام مرجع مناقصه گزار برای تایید محدودیت های برگزاری مناقصه عمومی با استناد به شواهد است.

شرایطی که مناقصه عمومی نمی تواند انجام شود و دلایل کافی برای کنار گذاشتن رویکرد رقابتی و اتخاذ رویکرد غیررقابتی وجود ندارد (انصراف از تشریفات و عدم نیاز به اطلاعیه های دعوت از متقاضیان برای همکاری با سازمان های دولتی، دیگر صادر نمی شود). برخی از صلاحیت های اولیه دعوتنامه های ویژه برای شرکت در مناقصه برای افرادی که شناسایی شده اند صادر می شود.

نحوه برگزاری مناقصه محدود

به منظور انجام یک درخواست محدود بین چندین پیمانکار، اداره ابتدا باید پیشنهاد دهندگان را ارزیابی کند تا ببیند کدام پیشنهاد دهنده برای ارائه کالا یا خدمات مورد نیاز مناسب است. بدین منظور، سازمان ابتدا معیار های ارزیابی شرکت کنندگان در مناقصه را تعیین می کند و افرادی که برای شرکت در مناقصه اقدام می کنند، مدارک ارزیابی مربوطه را دریافت، تکمیل و به سازمان تحویل می دهند.

سپس سازمان دولتی فهرستی از مناقصه گران تایید شده را بر اساس مشخصات، تجربه، کیفیت تضمین شده کالا و خدمات، سوابق خوب و توان مالی برای انجام کار های مورد نیاز تهیه و مناقصه را فقط در بین آن ها تنظیم می کند.

الف) فهرستی از مناقصه گران واجد شرایط معرفی شده توسط مقامات دولتی وجود دارد. فهرست مذکور با رعایت اصول رقابت بین کلیه داوطلبان واجد شرایط و معادل آیین نامه مصوب هیأت وزیران بنا به پیشنهاد سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور تهیه شده است.

ب) فهرست کوتاهی از مناقصه گران واجد شرایط تا دو سال پیش تهیه شده است.

ویژگی های مناقصه محدود

۱- رعایت اصول رقابت بین کلیه داوطلبان واجد شرایط و توانمند.

۲- مناقصه گران در فرآیند بررسی صلاحیت شرکت می کنند

۳- تسریع در روند انتخاب مناقصه گران.

شرایط مناقصه زمانی که تعداد شرکت کنندگان به حد نصاب نرسد

طبق بند ۱ ماده ۲ قانون مناقصه در صورتی که پس از اعلام آگهی فقط یک متقاضی ملزم به انجام معامله باشد انحصاری است. یعنی در صورت برگزاری مناقصه و فراخوان آزاد و شرکت افراد واجد شرایط می توان انحصار را اعلام و از مناقصه صرف نظر کرد.

نرم افزار مدیریت مناقصه درگاه تمامی مراحل از ثبت درخواست اولیه مناقصه تا کلیه مراحل پس از امضای قرارداد را پوشش داده و امکان مدیریت کلیه مراحل مناقصه را ارائه می دهد.

دلایل توجیهی برگزاری مناقصه محدود

در مناقصه محدود، سازمان یا اداره دولتی که قصد مناقصه را دارد، افرادی را که برای شرکت در مناقصه مناسب می داند انتخاب و دعوت نامه ای برای آن ها صادر می کند. در صورت حضور در لیست افراد واجد شرایط دعوتنامه صادر خواهد شد. فهرست نامزد های واجد شرایط توسط سازمان های برنامه و بودجه استانی یا کشوری منتشر می شود.

پس از آن سازمان دولتی فهرست پیمانکاران را بر اساس صلاحیت های شرکت مورد نظر از قبیل سابقه، کیفیت تضمین شده کالا و خدمات، توانمندی ها و امکانات مالی (ماشین آلات و تجهیزات مورد نیاز و نیرو های متخصص) و حسن انجام کار یا سابقه خوب فقط در مواردی که مناقصه تهیه و انجام می شود، به این نوع مناقصه، مناقصه محدود می گویند.

صلاحیت شرکت متقاضی توسط کمیته ای متشکل از سه نفر به انتخاب وزیر یا رئیس سازمان تعیین می شود. افراد فوق بر اساس تخصص و سطح دانش انتخاب شده و پس از بررسی مدارک داوطلبان و تایید وزیر یا رئیس سازمان، نتایج را به اطلاع پیمانکاران مورد تائید رسانده و نام آن ها را در فهرست واجدین شرایط درج می کنند.

چه مناقصه شما یک مرحله ای، دو مرحله ای یا محدود باشد، نرم افزار مناقصه و مزایده به شما این امکان را می دهد که دعوت نامه مناقصه را برای چندین پیمانکار ارسال کنید و از آن ها بخواهید مستندات لازم را ارائه دهند. تایید صلاحیت پس از احراز صلاحیت و ارزیابی های مورد نیاز، پیمانکاران منتخب به عنوان لیست تامین کننده در سامانه ثبت خواهند شد.

سپس مرحله بعدی مناقصه انجام خواهد شد. با استفاده از نرم افزار مدیریت مناقصه و مزایده، سهم خود از سود را به طور چشمگیری افزایش دهید، روند جریان قرارداد را سرعت بخشیده و ساده کنید، و شفافیت مالی و تجاری خود را بهبود بخشید.

نمونه اسناد مناقصه محدود

اسناد مناقصه محدود حاوی اطلاعات کاملی است که شرکت کنندگان برای آماده سازی پیشنهادات خود به آن نیاز دارند. این اسناد معمولاً عبارتند از:

اطلاعات عمومی: نام مناقصه گزار، موضوع پیشنهاد، تاریخ و محل تسلیم پیشنهاد، نحوه دریافت اسناد و ارائه پیشنهادات.

شرایط عمومی مناقصه: قوانین و مقررات عمومی حاکم بر مناقصه، نحوه تشکیل کمیته مناقصه، شرایط شرکت در مناقصه، نحوه ارائه پیشنهادات، نحوه گشایش پیشنهادات، ارزیابی پیشنهادات، انعقاد قرارداد و سایر موارد مرتبط.

شرایط ویژه مناقصه: مشخصات فنی و عملیاتی پروژه، حجم کار، زمانبندی، روش های پرداخت، تضمین های لازم، شرایط فسخ قرارداد و سایر موارد خاص مرتبط با پروژه.

فرم پیشنهاد: این فرمی است که شرکت کنندگان باید آن را پر کرده و به همراه سایر مدارک مورد نیاز به مناقصه گزار تحویل دهند. این فرم حاوی اطلاعاتی مانند قیمت پیشنهادی، مدت زمان پروژه، مشخصات فنی پروپوزال و سایر موارد مرتبط می باشد.

ضمائم: شامل نقشه ها، مشخصات فنی تجهیزات، فرم قرارداد و سایر اسناد تکمیلی.

نکات مهم در تهیه اسناد مناقصه محدود

وضوح: اسناد باید به گونه ای نوشته شوند که برای همه شرکت کنندگان قابل درک باشد.

جامعیت: کلیه اطلاعات درخواستی شرکت کنندگان باید در اسناد درج شود.

انصاف و برابری: به همه شرکت کنندگان باید فرصت برابر برای ارائه پیشنهاد داده شود.

انطباق با قوانین: اسناد باید مطابق با قوانین و مقررات جاری کشور باشد.

سوالات متداول

پیشنهاد مطالعه: اگر به دنبال مناقصات جدید هستید « مناقصه های ستاد ایران » را در پایگاه اطلاع رسانی هزاره دنبال کنید.