آنچه در این مطلب می خوانید:
شرکت ارتباط گستران هزاره، به عنوان اولین شرکت در زمینه اطلاع رسانی جامع مناقصهها و مزایدههای کشور، بزرگترین شبکه نمایندگی در ۳۱ استان کشور، بهترین مرجع برای شما عزیزانی است که به دنبال انواع مناقصات کشوری هستید. در نظر داشته باشید که راه و روش اصولی و علمی برای برنده شدن در مناقصه یک سر ماجراست و از سوی دیگر چگونگی نحوه تعیین برنده مناقصه و علت تعیین برنده دوم نیز طرف دیگر ماجرا است. در این مقاله قصد داریم شما را با نحوه تعیین برنده مناقصه (اول و دوم) آشنا کنیم. پس تا پایان این مقاله از مجله هزاره با ما همراه باشید.
همانگونه که می دانید مناقصه یک راه و روش رقابتی برای اخذ کالا یا خدمات با کمترین و مناسب ترین قیمت ممکن است. مناقصه با حضور مناقصه گران و مناقصه گزار در زمان و مکان تعیین شده ای رسمیت پیدا می کند. برنده مناقصه زمانی مشخص می شود که مراحل مناقصه به صورت قانونی برگزار شده و براساس دستورالعمل های تعیین شده دامنه قیمت مشخص شود. در نظر داشته باشید که لزوما کمترین قیمت بعنوان بهترین و مناسب ترین قیمت تعیین نمی شود بلکه سه عامل قیمت، کیفیت و زمان هر سه در فرایند انتخاب برنده مناقصه مثمرثمر خواهد بود. در ادامه با انتخاب برنده مناقصه در انواع مناقصات (مناقصات یک مرحله ای و دو مرحله ای) آشنا خواهید شد.
چگونگی تعیین برنده در مناقصات یک مرحله ای
برگزاری مناقصات تک مرحله ای زمانی رخ می دهد که خدمات یا کالای مورد نیاز در بازار از کیفیت یکسانی برخوردار باشد. همین امر باعث خواهد شد که مناقصه گزار صرفا به ارزیابی کیفی (ارزیابی توان انجام تعهدات مناقصه گران) اکتفا کند و شرکت یا شخصی که بهترین قیمت را ارائه و پیشنهاد نموده است بعنوان برنده اول مناقصه معرفی کنند. بازگشایی پاکت های پیشنهادی مناقصه در یک جلسه بازگشایی شده و در همان جلسه نیز برنده تعیین می گردد.
چگونگی انتخاب و تعیین برنده در مناقصه دو مرحله ای
در این نوع مناقصه برخلاف مناقصه یک مرحله ای، هم ارزیابی کیفی و هم ارزیابی فنی بازرگانی از جانب مناقصه گزار مشخص می شود. کمیته فنی نتایج ارزیابی فنی بازرگانی پیشنهادها را بررسی کرده و سپس به کمیسیون مناقصه گزارش می شود. براساس مفاد ماده ۱۹ قانون برگزاری مناقصات برنده را تعیین می کنند. انتخاب برنده بدین شکل است که مشخصات، استانداردها، کارایی، دوام و دیگر ویژگی های فنی بازرگانی پیشنهادها مورد ارزیابی قرار می گیرد. نکته مهم این است که صرفا کمترین قیمت به عنوان بهترین و مناسب ترین قیمت نیست.
این امر سبب شده است که پس از تراز نمودن قیمت ها، بالاترین پیشنهاد قیمت ارائه شده از جانب مناقصه گزار به عنوان برنده مناقصه انتخاب گردد. برنده پس از ارزیابی موفق به کسب بالاترین امتیاز فنی از بین دیگر شرکت کننده های مناقصه انتخاب خواهد شد.
چرا برنده دوم مناقصه انتخاب می شود؟
مطابق با بند “الف” ماده “۲۰” قانون برگزاری مناقصات و بر اساس موارد مذکور در بالا بسته به نوع مناقصه، برنده اول تعیین می گردد و شخص یا شرکتی که تفاوت قیمتی پیشنهادی وی با برنده اول، کمتر از مبلغ تضمین باشد از جانب مناقصه گزار به عنوان برنده دوم اعلام می گردد.
علت تعیین برنده دوم مناقصه حفظ صلاح مناقصه گزار در صورت انصراف برنده اول می باشد.
یک نکته مهم: در مورد كارهايي كه پرداخت به پيمانكار بر اساس قيمتهاي واحد بها و حجم عمليات انجام شده صورت مي گيرد قيمت كل پيشنهادي برنده مناقصه مندرج در بند الف با برآورد مصوب هزينه كار كه در ماده ۲ اين آیین نامه آمده است مقايسه و اختلاف آن به صورت تخفيف و يا اضافه تعيين گردد.
چگونه در مناقصه برنده شویم؟
مناقصه یک روش اقتصادی برای خرید کالا و ارائه خدمات است. هر پیشنهاد دارای قوانین و مقررات خاصی است که هر داوطلب باید به آن پایبند باشد. در این روش پیشنهادات ارائه شده در زمان و مکان معین بررسی می شود و غالباً کسی که بهترین شرایط و کمترین قیمت را ارائه می دهد برنده مناقصه می شود. یکی از اولین قدم ها در مورد نحوه برنده شدن در مناقصه این است که برای شرکت در مناقصه باید شرایط و استانداردهای لازم را داشته باشیم. در غیر این صورت اجازه شرکت در مناقصه را نمی دهند. به طور خلاصه روند مناقصه به شرح زیر است:
• دعوت به مناقصه
• حضور شرکت کنندگان در مناقصه
• ارائه پیشنهادات توسط شرکت کنندگان
• بررسی پیشنهادات
• برنده با توجه به کمترین قیمت پیشنهادی مشخص می شود
• واگذاری معامله به برنده مناقصه
آشنایی با انواع مناقصه
تشریفات مناقصه قوانین و رویه های خاصی دارد و برای اطلاع از نحوه برنده شدن در مناقصه لازم است ابتدا با انواع مناقصه آشنا شوید. مناقصات از نظر روش دعوت و مراحل بررسی به چند دسته تقسیم می شوند.
انواع مناقصات از نظر روش دعوت
بر اساس قانون برگزاری مناقصات و بر اساس نحوه دعوت به دو گروه عمومی و محدود تقسیم می شوند. یکی از مهمترین مراحل در فرآیند برنده شدن در مناقصه، انتخاب مناقصه بر اساس شرایط شماست.
• مناقصه عمومی: این روش مناقصه عمومی است و کلیه افراد واجد شرایط می توانند در مناقصه عمومی شرکت کنند. این نوع مناقصه به زیر شاخه های داخلی و بین المللی تقسیم می شود. شرکت کنندگان داخلی می توانند در مناقصات عمومی داخلی و شرکت کنندگان خارجی می توانند در مناقصات عمومی بین المللی شرکت کنند.
• مناقصه محدود: این نوع مناقصه به صورت عمومی ارائه نخواهد شد. به عبارت ساده تر، تنها گروه معین و محدودی که صلاحیت آن ها توسط سازمان برگزارکننده مناقصه تایید شده باشد، برای شرکت در مناقصه مناسب تلقی می شوند.
انواع مناقصه از نظر مراحل بررسی
قانون دیگری که برای برنده شدن در مناقصه باید بدانید، آشنایی با فرآیند بررسی است. به طور کلی فرآیند بررسی پیشنهادات در یک مرحله و در دو مرحله انجام می شود. در برخی از مناقصات لازم است پیشنهادات ارائه شده توسط مناقصه گران مورد ارزیابی و بررسی فنی قرار گیرد.
در این نوع مناقصه که دو مرحله ای نامیده می شود، مناقصه گزار پس از ارزیابی فنی پیشنهادات، نتیجه را به کمیته مناقصه اعلام می کند. در مناقصه یک مرحله ای نیازی به ارزیابی فنی پیشنهادات نیست، تمامی مراحل بررسی در یک مرحله انجام می شود و در همان جلسه برنده مناقصه معرفی می شود.
مراحل اجرای مناقصه
یکی از روش های موفقیت در فرآیند برنده شدن در مناقصه، اطلاع از مراحلی است که در حین مناقصه طی می شود:
• تأمین منابع مالی توسط سازمان یا شرکت برگزارکننده مناقصه
• انتخاب نوع مناقصه (عمومی، محدود، یک مرحله ای، دو مرحله ای)
• تهیه مدارک لازم جهت تسلیم پیشنهاد ها
• بررسی سوابق و مشخصات مناقصه گران
• دعوت به مناقصه
• ارزیابی پیشنهادات پیشنهادی مناقصه گران
• انتخاب بهترین پیشنهاد
• اعلام برنده مناقصه
• امضای قرارداد
در صورتی که تعداد شرکت کنندگان در مناقصه به حد نصاب نرسد، مناقصه در روز دعوت به عمل نمی آید و در این موارد مناقصه در روز دیگری مجددا فراخوان می شود. همچنین در صورتی که پیشنهادات ارائه شده توسط شرکت کنندگان در مناقصه مقرون به صرفه نباشد، مناقصه لغو و به دعوت دیگری موکول خواهد شد. یکی از اولین اقدامات پس از برنده شدن در مناقصه، انعقاد قرارداد است. در صورت عدم حضور برنده مناقصه برای امضای قرارداد، مناقصه تمدید خواهد شد.
برنده شدن در مزایده املاک
پس از دانستن نحوه برنده شدن در مناقصه، باید بدانید که چگونه در مناقصه های املاک و مستغلات برنده شوید. یکی از نکات کلیدی برای برنده شدن در مناقصه ملک، داشتن رزومه، سوابق و تجربه لازم از شرکت کنندگان در مناقصه است. باید گفت که مناقصه گزار فردی را انتخاب می کند که توانایی و مهارت بالایی در زمینه مورد نیاز داشته باشد. شانس برنده شدن برای افرادی که اصول و قواعد مناقصه را به خوبی رعایت کنند بیشتر است و برنده مناقصه پس از طی مراحل قانونی مشخص می شود.
اولین قدم برای برنده شدن در مناقصه املاک، تهیه مدارک مورد نیاز است. در مرحله بعد اطلاعات کافی در مورد معامله (مکان و مهلت) به دست آورید. سپس شرایط خود را با شرایط پیشنهاد دهنده مقایسه کنید. در مرحله آخر مدارک مورد نیاز را به موقع تحویل دهید. در صورت برنده شدن در مناقصه ملک، مراحل زیر را برای انعقاد قرارداد انجام دهید.
مراحل پس از برنده شدن در مناقصه
پس از اعلام برنده مناقصه، قرارداد های مربوطه تنظیم و طرفین نسبت به انعقاد قرارداد اقدام خواهند کرد. مراحل پس از برنده شدن در مناقصه به شرح زیر است:
• دریافت نامه پذیرش مناقصه (نامه ابلاغ برنده)
• ارائه ضمانت اجرای تعهدات (ضمانت نامه بانکی)
• تایید قرارداد های مندرج در قرارداد (مهر و امضای قرارداد)
• دریافت آگهی قرارداد
• اجرای قرارداد
یکی از اولین مراحل پس از برنده شدن در مناقصه، دریافت نامه اعلام برنده است. در مرحله بعد برنده مناقصه باید ضمانت اجرای تعهدات خود را برای کارفرما تهیه و ارسال کند. پس از بررسی مدارک ارسالی نوبت به انعقاد قرارداد می رسد. پس از دریافت قرارداد، برنده مناقصه باید شرایط مندرج در قرارداد را به دقت بررسی کند و در صورت وجود هرگونه مشکل نسبت به رفع آن اقدام کند.
در این موارد اصلاح یا توافق باید در قرارداد ذکر شود و تمامی موارد به صورت قانونی حل و فصل شود. همچنین در صورت ثبت صورتجلسه، ترجیحاً در شرح قرارداد ذکر شود. پس از توافق و پس از طی مراحل قانونی، نسخه هایی از قرارداد توسط طرفین معامله مهر و امضا می شود. در نهایت، برنده مناقصه می تواند به طور رسمی قرارداد را اجرا و شروع به انجام کار کند.
فرمول تعیین برنده مناقصه
بر اساس بند الف ماده ۲ قانون مناقصات، مناقصه عبارت است از رقابت و فرآیندی برای حصول اطمینان از کیفیت مورد نیاز (طبق اسناد مناقصه) که طی آن تعهدات موضوع مناقصه به ارائه دهنده مناقصه واگذار می شود. کمترین و مناسب ترین قیمت شاید در نگاه اول به نظر برسد که ملاک تعیین برنده مناقصه کمترین قیمت پیشنهادی است اما در واقع برنده مناقصه شخصی است که مناسب ترین قیمت را ارائه کرده است.
پیشنهادات ارائه شده در مناقصه باید سه عامل قیمت، کیفیت و زمان را به نحو مطلوب در نظر داشته باشد. پیشنهادی که در هر یک از این سه فاکتور حداقل شرایط را داشته باشد به عنوان مناسب ترین پیشنهاد شناخته می شود.
بنابراین بهترین راه حل برای تعیین برنده مناقصه ارائه رهنمود هایی برای تعیین محدوده قیمت مناسب است. بنابراین تعیین برنده بسته به نوع مناقصه متفاوت خواهد بود
سخن پایانی
هدف از صدور مناقصه انجام معاملات در زمینه های مختلف از جمله ملک و زمین است. برنده مناقصه کسی است که بهترین کیفیت را با نازلترین قیمت ارائه دهد. اجرای مراحل پس از برنده شدن در مناقصه و استراتژی های نحوه برنده شدن در مناقصه نیز مهم است. در برخی موارد، استارت آپ ها که با قوانین آشنا نیستند، قیمت پیشنهادی خود را به میزان قابل توجهی کاهش می دهند تا برنده مناقصه شوند. بنابراین آن ها با خطر ورشکستگی روبرو هستند.
به طور کلی مهمترین عامل در نحوه برنده شدن در مناقصه، تسلط کامل به قوانین و اصول مناقصه است تا با ارائه بهترین پیشنهاد، برنده مناقصه شوید.
سوالات متداول
آییننامه تعیین برنده مناقصه مجموعهای از قوانین و دستورالعملهایی است که به منظور شفافیت، عدالت و اطمینان از انتخاب مناسبترین پیشنهاد در فرایند مناقصه تدوین شده است. این آییننامه، چگونگی ارزیابی پیشنهادات، معیارهای انتخاب برنده، روشهای محاسبه قیمتها و سایر جزئیات مربوط به تعیین برنده نهایی یک مناقصه را مشخص میکند. هدف اصلی از این آییننامه، جلوگیری از هرگونه اعمال سلیقه شخصی و تضمین انتخاب پیشنهاد دهندهای است که بتواند بهترین خدمات یا کالا را با مناسبترین قیمت ارائه دهد. معمولاً در این آییننامه، مواردی مانند شرایط فنی پیشنهادها، توان مالی پیشنهاددهندگان، سابقه کاری آنها و همچنین ضمانتنامههای مورد نیاز برای شرکت در مناقصه به تفصیل شرح داده میشود. رعایت دقیق این آییننامه در تمامی مراحل مناقصه، از اهمیت بالایی برخوردار است و میتواند به افزایش اعتماد عمومی به فرایندهای مناقصهای کمک کند.
سامانه ستاد به عنوان سامانه جامع تجارت الکترونیک دولت، روشی مشخص برای اعلام برنده مناقصهها دارد. پس از پایان مهلت ارائه پیشنهادات و بررسی دقیق آنها توسط کمیسیون معاملات، برنده نهایی مناقصه تعیین میشود. این سامانه به صورت خودکار و بر اساس معیارهای از پیش تعریف شده، پیشنهاد برنده را مشخص کرده و به صورت الکترونیکی به وی اطلاعرسانی میکند. معمولاً این اطلاعرسانی از طریق پنل کاربری پیشنهاددهنده در سامانه ستاد انجام میشود و برنده میتواند با ورود به پنل خود، از نتیجه مناقصه مطلع شود. همچنین، سامانه ستاد امکان ارسال پیامک یا ایمیل به برنده را نیز فراهم میکند تا اطمینان حاصل شود که وی از نتیجه مناقصه آگاه شده است. علاوه بر این، نتایج مناقصه معمولاً در بخش اخبار و اطلاعیههای سامانه ستاد نیز منتشر میشود تا سایر شرکتکنندگان نیز از نتیجه مطلع شوند. این روش شفاف و الکترونیکی، امکان هرگونه اعمال سلیقه شخصی را در اعلام برنده حذف کرده و به افزایش اعتماد به فرایندهای مناقصهای کمک میکند.
پیشنهاد مطالعه: اگر به دنبال مناقصات جدید هستید «مناقصه پروژه های عمرانی رتبه بالا » را در پایگاه اطلاع رسانی هزاره دنبال کنید.