آنچه در این مطلب می خوانید:
زغال کک را زغال سنگ متالوژیک نیز می نامند و از آن برای تولید کک استفاده می شود و از اصلی ترین نهاده ها برای تولید فولاد است.
در دنیا انواع مختلفی از زغال سنگ وجود دارد که از زغال قهوه ای تا آنتراسیت را می توان برای تولید کک استفاده کرد. زغال کک دارای خاصیتی است که آن را از دیگران متمایز می کند و آن قابلیت قالب گیری است که آن را مناسب فولاد سازی می کند. در ادامه این مقاله با سایت مزایده و مناقصه کشور هزاره همراه شوید.
تعریف زغال کک
زغال سنگ و کک هر دو نوعی سوخت فسیلی هستند و تفاوت این دو نوع سوخت در آن است که زغال سنگ عمدتا کربن است، اما زغال کک عمدتا حاوی آب و کربن زغال سنگ (کمتر از نصف) است. کُک (به انگلیسی: coke) یک ماده جامد پر کربن است که در فشار و حرارت بالا بر اثر تقطیر آهسته زغال سنگ تشکیل می شود. از این ماده با عیار کربن ۸۰ تا ۹۰ به عنوان سوخت استفاده می شود و به صورت گسترده نیز به عنوان یک جایگزین برای زغال سنگ به شمار می رود که از آن در ذوب آهن استفاده می شود.
زغال کک با از بین رفتن ناخالصی ها به کک تبدیل می شود تا تقریبا کربن خالص باقی بماند. خصوصیات فیزیکی که این ترکیب دارد به دنبال نرم شدن و ذوب شدن زغال سنگ است که در نبودن هوا به توده هایی سخت و متخلخل تبدیل می شود. این ماده همچنین حاوی مقدار کمی گوگرد و فسفر است. تقریبا تمام زغال سنگ های متالوژی در کوره های کک کاربرد دارد.
فرایند تولید کک از زغال سنگ
در فرایند تولید کک چند نوع ذغال سنگ که مواد فرار موجود در آنها با یکدیگر تفاوت دارد؛ مخلوط شده است و در کوره های مخصوص تحت حرارت قرار می گیرد تا به کک تبدیل شود. به این فرایند کربنیزاسیون می گویند. ترکیب شیمیایی کک دارای ۸۵ تا ۹۴ درصد کربن بوده و باقی آن مواد فرار خاکستر، گوگرد و رطوبت است.
در فرایند کک سازی گرمایش زغال سنگ در میان دمای ۱۰۰۰-۱۱۰۰ درجه سانتی گراد در غیاب اکسیژن برای از بین بردن ترکیبات فرار (تجزیه در اثر حرارت) صورت می گیرد. این فرآیند منجر به تولید ماده متخلخل کک می شود. در این فرآیند که برای مدت زمان طولانی بین ۳۶-۳۲ ساعت در اجاق های کک صورت می گیرد؛ کک داغ، خارج شده و آن را با آب یا هوا خنک می کنند تا قبل از ذخیره سازی خنک شود یا به صورت مستقیم به کوره بلند برای استفاده در فولاد سازی منتقل می شود.
ویژگی های زغال کک
ویژگی های این زغال به شرح زیر است:
- تنها از زغال سنگ تولید می شود.
- فرآیند تبدیل زغال سنگ به کک در دمای بیش از ۶۰۰ درجه سانتیگراد صورت می گیرد.
- کک می تواند به عنوان یک توده متخلخل که حاوی مقدار زیادی گرافیت (کربن) و خاکستر است، ظاهر شود.
- زغال کک متراکم، سیاه و دارای کربن بالا است و ارزش حرارتی بالایی دارد.
تفاوت زغال سنگ و کک
- زغال سنگ یک ماده فسیل شده است که در زمین یافت می شود. اما کک از زغال سنگ و از طریق فرآیند کک سازی تولید می شود.
- زغال کک را می توان تنها با تبدیل آن به کک و تزریق آن به کوره ها برای تولید انرژی گرمایی به عنوان سوخت استفاده کرد. از زغال سنگ می توان برای تولید انرژی گرمایی در کوره ها یا تولید برق از طریق سوزاندن آن استفاده کرد.
- کک کمی بیش از نیمی از کربن یک کیسه استاندارد زغال سنگ دارد. اما همچنان حاوی مقداری کربن و سایر مواد معدنی تشکیل دهنده سنگ، مانند گوگرد و نیتروژن است. همچنین کک نسبت به زغال سنگ، مقدار خاکستر بیشتری دارد.
- کک سرشار از کربن بوده و در دمای بیش از ۳۸۰۰ درجه سانتیگراد هنگام سوختن انرژی می دهد. زغال سنگ حاوی حدود ۳۰ تا ۶۰ درصد کربن است، اما هنگام سوختن دی اکسیدکربن و دوده تولید می کند.
- از نظر قیمت، کک گران تر از زغال سنگ است، زیرا برای تولید کک به مواد اولیه بیشتری نیاز خواهد بود.
- کک حاوی خاکستر بیشتری نسبت به زغال سنگ است که باعث می شود ارزش آن به عنوان یک محصول مصرفی کمتر باشد. با این حال، هنوز هم یک سوخت با دمای بالا است.
مناقصات خرید زغال کک
بسیاری از مجموعه هایی که در تولیدات خود نیاز به زغال دارند اقدام به برگزاری مناقصاتی می کنند. این فرایند با اعلام سازمان برگزار کننده مناقصه آغاز شده و شرکت کنندگان در صورت ارائه مدارک و تایید از سوی سازمان مناقصه گزار به رقابت با هم می پردازند در این رقابت مجموعه ای برنده خواهد بود که دارای کیفیت مد نظر بوده و کمترین رقم پیشنهادی را ارائه کند. مناقصات در حوزه زغال کک در زمینه هایی مانند مناقصه عملیات معدنی استخراج زغال از لایه d4 ،d6 ،d2، افق زیر ۲۴۰۰ معدن، مناقصه عرضه کزغال ۵۰۰۰ تن زغال سنگ حرارتی در رینگ بین المللی بورس، مناقصه خرید هزار تن زغال کک، مناقصه خرید زغال سنگ کک شو و غیره صورت می گیرد.
پیشنهاد مطالعه: اگر به دنبال مزایدات جدید هستید « مزایدات مواد معدنی » را در پایگاه اطلاع رسانی هزاره دنبال کنید.