آشنایی با برق صنعتی و کاربردهای آن

به برق سه فاز مورد استفاده در کارخانه ها و مراکز صنعتی، برق صنعتی گفته می شود. معمولا اجزای برق سه فاز برای کنترل، قطع و وصل و همچنین انتقال برق سه فاز در تابلوهای برق به کار گرفته می شوند. برخی از افراد به اشتباه فکر می کنند که برق صنعتی فقط به صنایع محدود می شود در حالی که چنین نیست و بخش های ساختمانی، تجاری، اداری و یا حتی بیمارستانی را شامل می شود. مانند موتورهای الکترونیکی، آسانسورها، پله برقی، سیستم های برودتی هوا و … در ادامه این مقاله از سامانه مناقصه و مزایده هزاره همراه باشید.

کاربرد برق صنعتی

ممکن است برای شما این سوال پیش آید که رشته برق صنعتی شامل چه مواردی می باشد. در ادامه به تعدادی از کاربرد های این رشته اشاره شده است. نظیر:

• کلید الکتریکی از نوع سه فاز را با استفاده از یک کلید صفر و یک گردان می توان روشن و خاموش نمود.
• موتور تک فاز را می توان به وسیله کلید گردان روشن و خاموش کرد.
• با استفاده از کلیدی به نام مثلث می توان پمپ آب کشاورزی یا یک پمپ شناور سه فاز را راه اندازی نمود.
• به کمک یک کنتاکتور می توان کمپرسور را روشن و خاموش کرد.
• از طریق یک رله هوشمند، یک موتور را می توان کنترل نمود.
• روشن نمودن موتور یک نوار نقاله با استفاده از برق صنعتی.
• با استفاده از چند کلید اتوماتیک میان تجهیزات مختلف کارگاه، برق سه فاز ورودی یک کارگاه را می توان تقسیم نمود.
• کنترل و کاهش توان راکتیو یک کارگاه با استفاده از چند عدد خازن.
• نشان دادن مقدار جریان هر یک از فازهای یک کارگاه و یا یک ساختمان مسکونی، تجاری با استفاده از آمپرمتر دیجیتالی تابلویی بر روی تابلو برق.
• خاموش و روشن نمودن روشنایی کارگاه با استفاده از یک کنتاکتور و دوشستی استارت و استاپ.
• کنترل دور یک موتور سه فاز با استفاده از دستگاهی به نام درایو الکتریکی.

ابزارهای پرکاربرد در برق صنعتی

در برق صنعتی برخی از ابزارها بیشتر مورد استفاده قرار می گیرند که در ادامه به معرفی سه مورد از پر کاربردترین آنها می پردازیم:

الف) PLC

یکی از عناصر اصلی رشته برق صنعتی، پی ال سی یا کنترل کننده منطقی قابل برنامه ریزی می باشد که در اکثر مجموعه فرآیندهای تولیدی اعم از خطوط مونتاژ اتوماسیون و ماشین های الکتریکی به کار گرفته می شوند و از آن به عنوان مغز متفکر و هسته اصلی یک اتوماسیون می توان یاد نمود. از عواملی که سبب کارایی متنوع پی ال سی ها در برق فشار قوی شده اند، می توان به ضریب ایمنی و اطمینان کارکرد عالی، سرعت بالا، قابلیت انتقال داده به سیستم های صنعتی و هم چنین انعطاف پذیری بالا اشاره نمود.

ب) کابل و سیم

معمولا انتقال جریان برق یا استفاده از کابل ها انجام می گیرد. کابل و سیم های الکتریکی به عنوان عناصر اساسی و بسیار مهم سیستم های برق سه فاز به حساب می آیند. یکی از قابلیت های مهم سیم و کابل، قدرت تحمل جریان الکتریکی و دوام مناسب آن در شرایط محیطی است که در هنگام خرید بایستی به آن توجه نمود.

ج) تابلو برق صنعتی

تجهیزات الکتریکی مدار جهت حفاظت و مدیریت مطلوب در محفظه ای به نام تابلو برق از جنس فلز، کامپوزیت، پلی کربنات و … قابل نصب می باشند. تابلو برق ها دارای قسمت های مختلفی هستند که شامل: قسمت توزیع، قسمت فرمان، قسمت بانک خازن می باشد. تابلو برق ها به لحاظ شکل ظاهری، نوع ساخت، محل نصب و عملکرد دارای انواع مختلفی هستند که پرکاربردترین آنها، تک فاز و سه فاز می باشد.

قطعات مختلف کنترل برق به صورت مرتب در تابلو برق صنعتی جای گرفته و تحت محافظت قرار می گیرند و این محفظه در برابر عوامل محیطی و طبیعی از تجهیزات مراقبت می کند و علاوه بر آن از خطر برق گرفتگی افراد نیز جلوگیری می نماید.

انواع تجهیزات برق صنعتی

با توجه به گستردگی فعالیت برق صنعتی، تجهیزات آن نیز بسیار متنوع می باشد. در ادامه به معرفی انواع تجهیزات برق صنعتی می پردازیم:

۱- کنتاکتور

یکی از ابزارهای پرکاربرد در میان تجهیزات برق صنعتی، کنتاکتور می باشد که شامل قسمت های مختلفی اعم از تیغه، بوبین، رله و … می باشد. با استفاده از این ابزار می توان مدارها را از راه دور کنترل و قطع و وصل نمود. این تجهیزات دارای انواع مختلف و در اندازه های متنوع دسته بندی می شوند، کنتاکتورها در تابلو برق صنعتی به عنوان یک کلید الکترومغناطیسی عمل می نمایند.

۲- کلید اتوماتیک

از کلید اتوماتیک برای قطع و وصل نمودن اتصالات کوتاه و اضافه بار در برق صنعتی استفاده می کنند. این قطعات دارای دو نوع قابل تنظیم و غیر قابل تنظیم می باشد؛ برای افزایش کارایی آن نیز می توان قطعات دیگری به آنها متصل نمود.

۳- کلید حرارتی

یکی دیگر از تجهیزات برق صنعتی، کلید حرارتی یا MPCB می باشد که وظیفه محافظت از موتور، قطع برقه سه فاز در مدار را بر عهده دارد.

۴- کلید مینیاتوری

کلید مینیاتوری یکی دیگر از تجهیزات برق صنعتی به شمار می آید که مسئولیت محافظت از مدار الکتریکی را بر عهده دارد. در مواقعی که جریان به صورت عادی در حال عبور است و به صورت ناگهانی از فیوز، جریان متفاوتی منتقل می شود، کلید مینیاتوری وارد عمل شده و جریان برق را قطع می کند. همانند کنتور برق خانه ها که در قسمت درب ورودی نصب شده اند.

وضعیت بازار کار برق صنعتی

همان طور که از نام برق صنعتی پیداست، این حرفه در صنعت کاربرد بیشتری دارد؛ زیرا افرادی که این رشته را انتخاب می کنند در طول کلاس های آموزشی خود، نکاتی را یاد می گیرند که برای حوزه صنعت برنامه ریزی شده است. به عنوان مثال افراد شرکت کننده در این دوره های آموزشی، طریقه کار با ابزار ها و تجهیزاتی را آموزش می بینند که در سطوح صنعتی و تجاری کاربرد دارد. بعد از گذراندن دوره های آموزشی و کسب مهارت، افراد می توانند در مراکزی همچون: کارخانه ها، کارگاه های صنعتی و … مشغول به کار شوند.

علاوه بر آن، هنرجویان رشته برق صنعتی پس از اتمام دوره های آموزشی خود این امکان برای آنها وجود دارد که به عنوان برقکار در ساختمان فعالیت نمایند و پس از گذشت زمان و کسب تجربه و مهارت در این رشته به عنوان برقکار ماهر به کار خود ادامه دهند.

پیشنهاد مطالعه: اگر به دنبال مناقصات جدید هستید « مناقصه های برق» را در پایگاه اطلاع رسانی هزاره دنبال کنید.