درباره صنایع پتروشیمی و کاربردهای آن چه می‌دانید؟

قبل از شرح و توصیف مطالب در رابطه صنایع پتروشیمی نیاز است تا با کلمه پتروشیمی (petrochemical) آشنا شویم. این کلمه متشکل از دو واژه ” پترول” و ” شیمی” و به معنای مواد شیمیایی به دست آمده از نفت وگاز می باشد. بعضی از ترکیبات شیمیایی حاصله از نفت و گاز از سوخت های فسیلی دیگری همچون زغال سنگ و یا منابع تجدید پذیری مثل میوه خرما، نیشکر و ذرت ساخته می شوند. واژه پتروشیمی برای نخستین بار در سال ۱۹۴۲؛ به وسیله تعدادی از سازندگان مواد شیمیایی جهت تبلیغات به کار برده شد. به آن دسته از محصولات شیمیایی، مواد پتروشیمی گفته می شود که از طریق تغییر شکل یافتن و یا کنش و واکنش بخشی از  هیدروکربن های نفت یا گاز طبیعی با سایر مواد به وجود می آیند.در ادامه با این مقاله از سامانه مزایده و مناقصه هزاره همراه باشید.

تاریخچه پیدایش صنعت پتروشیمی

اولین مصرف کننده پتروشیمی در جهان را می توان به مصر باستان نسبت داد؛ زیرا مواد شیمیایی که تحت عنوان اتیلن و پلی اتیلن می شناسیم حاصل کشف و تولید گاز از گیاه انجیر توسط مصریان می باشد. علاوه بر آن قیر، به عنوان ماده شیمیایی مهم در ساخت هرم و مراحل مومیایی سازی به کار گرفته می شد. امروزه این سه ماده شیمیایی نام برده شده از نفت استخراج می شوند. اولین مواد شیمیایی تولید شده از مواد نفت در سال ۱۸۷۲ می باشد.

تقسیم بندی محصولات صنایع پتروشیمی

محصولات صنایع پتروشیمی به سه دسته قابل تقسیم می باشد. از جمله:
۱- محصولات بنیادی:  محصولات پایه ای همچون اتیلن، پروپیلن، گوگرد، بنزین، آمونیاک و …  اساس بسیاری از محصولات پتروشیمی را شکل می دهند.
۲- محصولات میانی: دومین دسته از محصولات صنایع پتروشیمی، محصولات میانی هستند که از محصولات بنیادی به وجود آمده اند و مواد اولیه مورد نیاز کارخانه های تولیدی محصولات نهایی را شکل می دهند. مانند پلی کلروروینیل (پی وی سی)، ملامین و …
۳- محصولات نهایی: از این دسته از محصولات صنایع پتروشیمی برای ساخت لوازم و وسایل مورد استفاده صنایع و همه مردم به کار گرفته می شوند. مثل لاستیک، اشیای پلاستیکی، الیاف مصنوعی، کودهای شیمیایی و …

ارزیابی چند محصول مهم در صنایع پتروشیمی

در این بخش به معرفی چند محصول اساله پیشنهادی در صنایع پتروشیمی می پردازیم:

• متان:  نوعی از گاز گلخانه ای می باشد که به عنوان سوخت به کار گرفته می شود.
• بنزن: از این محصول در ساخت مبلمان، دارو، بسته بندی مواد غذایی و هم چنین وسایل الکترونیکی استفاده می شود.
• متانول: از این محصول شیمیایی در مصارفی همچون: عایق بندی حرارتی و مصالح ساختمانی استفاده می کنند.
• بوتادین: از این محصول در ساخت لاستیک های مصنوعی استفاده می شود.
• اتیلن:یکی دیگر از محصولات اساسی در صنایع پتروشیمی، اتیلن می باشد که در ساخت انواع پلاستیک، شوینده های مختلف و همچنین روان کننده های مصنوعی و استایرن ها به کار گرفته می شود.

دلایل روشن و واضح اهمیت صنایع پتروشیمی

 صنایع پتروشیمی به عنوان یک صنعت مطرح در چند دهه گذشته به حساب می آید و توجه ویژه کشورها به این صنعت باعث رونق و فراگیری آن در سطح جهان شده است. این صنعت پس از صنایع غذایی و خودروسازی به عنوان سومین صنعت بزرگ جهان شناخته شده است. کشور ایران، عنوان چهارمین تولید کننده نفت جهان را به خود اختصاص داده است و  به عنوان دومین ذخایر بزرگ گاز دنیا حدود ۸۰ درصد درآمدهای صادراتی به دست آمده خود را از  موادی نظیر نفت و گاز تامین می کنند.

صنایع پتروشیمی به عنوان بخشی از صنایع شیمیایی، فرآورده های شیمیایی را از مواد خام حاصل شده از نفت و گاز طبیعی به دست می آورند. علاوه بر آن، این صنعت تامین کننده اساسی مواد مصرفی مورد نیاز انسان ها به شمار می آید.

کاربردهای محصولات صنایع پتروشیمی

این محصولات در قسمت های متفاوتی به کار گرفته می شوند که در زیر به برخی از آنها اشاره شده است:

• صنعت خودروسازی
• صنایع بسته بندی
• لوازم خانگی
• مواد آرایشی
• مواد منفجره
• مواد شوینده
• صنایع پزشکی و داروسازی
• صنایع شیمیایی
• صنایع رنگسازی
• صنایع نساجی
• صنایع غذایی
• برق الکترونیک
• مصالح ساختمانی
• و …

 صنایع پتروشیمی دارای چه مزایایی است؟

 از مهم ترین ویژگی های صنعت پتروشیمی  می توان به ارزش افزوده بسیار بالای آن اشاره نمود. بدان معنا که تغییرات شیمیایی و فیزیکی بر روی هیدروکربورهای گازی و نفتی، ارزش محصول به میزان ۱۰ تا ۱۵ درصد افزایش می یابد. به همین خاطر یکی از صنایع مهم و اساسی در جهان، صنعت پتروشیمی می باشد و به عنوان یکی از صنایع بزرگ در اقتصاد کشورها  مورد توجه قرار گرفته است. در ادامه به مزایای این صنعت اشاره شده است:

۱- تهیه مواد اولیه

این صنعت به عنوان تولیدکننده اصلی مواد اولیه برای صنایعی همچون: پلاستیک، لاستیک، رنگ و رزین، داروسازی و … اهمیت بسزایی دارد. بدون صنعت پتروشیمی، تولید این محصولات با تلاش زیاد امکان پذیر می شود.

۲- اشتغال زایی برای هزاران نفر

صنعت پتروشیمی در ایجاد اشتغال و کسب درآمد تاثیر زیادی دارد و  به عنوان بزرگترین صنایع در جهان باعث اشتغالزایی هزاران نفر در بخش های تولید، تحقیق و توسعه، بازاریابی و … می شود.

۳- بهبود سطح کیفیت زندگی

صنایع پتروشیمی به دلیل نقش اساسی که در تولید محصولاتی همچون: شیمیایی، پلاستیک، لاستیک و وسایل پزشکی دارد، کیفیت زندگی ما را بهبود می بخشد. مانند استفاده از پلاستیک در تولید وسایل خانگی،لوازم الکترونیکی و وسایل نقلیه که سبب کاهش هزینه ها و  سبک تر شدن لوازم کمک قابل توجهی می کند.

۴- صادرات محصولات

در صورتی که یک کشور توانایی بالایی در صنایع پتروشیمی داشته باشد، محصولات تولیدی خود را می تواند به کشورهای دیگر صادر نماید و به کسب درآمد بیشتری دست پیدا کند.

پیشنهاد مطالعه: اگر به دنبال مناقصات جدید هستید « مناقصه های احداث پالايشگاه » را در پایگاه اطلاع رسانی هزاره دنبال کنید.