دیاگرام معماری چیست؟

دیاگرام معماری به عنوان یک زیر شاخه از تفکر گرافیکی به شمار می آید که جهت به وضوح نشان دادن یک ساختمان و روابط بین عناصر آنها از نمادهای بصری استفاده می شود. در این صورت مفاهیم سخت و غیر قابل درک به تصاویری مجزا و قابل فهم تبدیل می شود.در ادامه با این مقاله از سایت مناقصه و مزایده هزاره همراه باشید.

در هنگام طراحی دیاگرام معماری از دو ابزار جهت نمایش ایده های پشت یک طرح استفاده می شود. هنگامی که ابزراهایی همچون: زبان گرافیکی و  زبان نوشتاری در کنار یکدیگر استفاده شوند، دیاگرام معماری را تشکیل می دهند که هر فردی با دیدن آن می تواند درک کند که ایده و روند طراحی که پشت این طرح قرار دارد، به چه شکلی بوده است.

معرفی انواع دیاگرام معماری

دیاگرام ها دارای انوع مختلفی هستند که به لحاظ شکل ظاهری با یکدیگر متفاوتند و هدف از ترسیم آنها، ساده سازی مفاهیم سخت و پیچیده و برقراری ارتباط در میان اجزای مختلف یک سازه می باشد.

۱-دیاگرام حبابی

در این نوع دیاگرام معماری، ابتدا مراحل مقدماتی پروژه به تصویر کشیده می شود و بعد از آن جهت نمایش رابطه اجزای مختلف و عملکرد آنها در یک سازه، به کار گرفته می شود. دیاگرام حبابی، به عنوان پرکاربردترین دیاگرام معماری به شمار می آید.  دیاگرام حبابی این امکان را برای معماران فراهم می کند تا نقاطی از ساختمان را که در نقشه ها ترسیم شده است،کشف و شناسایی نمایند و جهت برنامه ریزی و سازماندهی فضا از آنها استفاده نمایند.

۲-دیاگرام اگزونومتریک

دیاگرام اگزونومتریک که به آن آکسونومتری نیز گفته می شود؛ برای نشان دادن نمای بیرونی سازه می باشد و به مخاطبان این امکان را می دهد که هر دو طرف یک ساختمان را در یک تصویر مشاهده نماید و برای وی قابل درک شود. این نوع دیاگرام معماری، جهت نمایش اجسام سه بعدی بسیار کاربرد دارد و در پاسخگویی به سوالات پیمانکار یا مشتری کمک قابل توجهی می کند.

۳-دیاگرام پلان متریک

این نوع دیاگرام معماری در قالب نقشه و بدون ابعاد و اندازه گیری دقیق ترسیم می شود. دیاگرام پلان متریک نشان دهنده مفاهیم و عناصر فضایی از بالا و به صورت نقشه است. این دیاگرام فرم معماری را با برنامه، ترکیب فضایی و طرح مرتبط می نماید.

 4-دیاگرام مقطعی

 در دیاگرام مقطعی، یک برش عمودی از سازه ایجاد می شود و به این صورت جزئیات داخلی ساختمان را به نمایش می گذارد. این نوع دیاگرام معماری برای ساختمان سازی بسیار کاربرد دارد؛ زیرا نمایی از فضاها و سازه های اطراف را در قالب یک صفحه عمودی نشان می دهد. دیاگرام مقطع، روابط بین بخش های مختلف یک ساختمان را که در نقشه های پلان آشکار نمی باشد را به وضوح نشان می دهد. این نوع دیاگرام به عنوان نشان دهنده طرح اولیه پروژه و بدون اندازه گیری دقیق می باشد و برای ساخت بنا نمی توان از آن استفاده نمود.

‌ مقاله پیشنهادی: تعریف معماری داخلی و مناقصات در این حوزه ‌

۵-دیاگرام بستر پروژه

دیاگرام بستر پروژه دارای جزئیات کمتری نسبت به مابقی دیاگرام ها می باشد و بررسی و توصیف محیط اطراف سازه بر عهده دارد. این نوع دیاگرام معماری، نمایی از بالا را برای بینندگان ارائه می دهد که نشان دهنده ارتباط و چگونگی تعامل سازه با محیط اطراف خود می باشد.

دیاگرام بستر طرح، ساختمان را به عنوان یک کل و ورودی و خروجی های آن را به عنوان عوامل خارجی به نمایش می گذارد و هدف از این طرح، متمرکز نمودن توجه بر عوامل و رویدادهای خارجی است که جهت ساخت و توسعه سازه بایستی در نظر گرفته شود.

۶-دیاگرام برنامه ای

 دیاگرام برنامه ای، نشان دهنده چیدمان ساختمان از نظر برنامه و کاربرد می باشد. این نوع دیاگرام معماری جهت تجسم نحوه ارتباط کاربرد قسمت های مختلف با شکل ساختمان به کار گرفته می شود. دیاگرام برنامه ای به دیاگرام  های پلان، مقطعی و آکسونومتری شباهت دارد که  شکل ساختمان را با توجه به عملکرد مورد نظر هر منطقه، ارزیابی می کنند.

۷-دیاگرام سیرکولاسیون

یکی از کارآمدترین دیاگرام های معماری جهت نشان دادن نحوه حرکت کاربران درون یک ساختمان، استفاده از دیاگرام سیرکولاسیون می باشد. با استفاده از این نوع دیاگرام، ارتباط های عمودی (آسانسور، پله) و افقی (راهرو) به خوبی نشان داده می شود. هدف این نوع دیاگرام، بهینه سازی حرکت افراد در یک ساختمان می باشد و به همین خاطر در ساختمان های عمومی، از اهمیت بسزایی برخوردار است.

۸-دیاگرام تناسباتی

یکی دیگر از انواع دیاگرام معماری، دیاگرام تناسباتی می باشد که دلیل داشتن مقیاس مرجع، کلیه اجزا و قسمت های یک ساختمان بر مبنای آن ترسیم می شود. این دیاگرام به منظور ایجاد درک بهتر از ابعاد متفاوت یک سازه ساخته می شود. با استفاده از دیاگرام تناسباتی می توان نحوه تعامل و ارتباط یک ساختمان با ساختمان های اطراف را بهتر درک نمود.

۹-دیاگرام حس مکان

یکی از انتزاعی ترین دیاگرام ها، دیاگرام حس مکان می باشد؛ زیرا به منظور درک عوامل محیطی همچون نور، سایه و چگونگی تاثیر آنها بر احساسات انسان به تصویر کشیده می شود.

۱۰-دیاگرام ساختاری

دیاگرام ساختاری یا سازه، تلفیقی از دیاگرام های مقطعی و اگزونمتریک می باشد. وظیفه این نوع دیاگرام معماری، نمایش ساختار سازه و چگونگی تاثیر نیروهای نامرئی مختلف همچون فشار بر آن می باشد.

۱۱-دیاگرام حجمی

این نوع دیاگرام معماری از خطوط بسیار ساده ای شکل گرفته است که هدف آن ارائه حجم کلی سازه و نحوه شکل گیری و قرار گیری آن می باشد. در دیاگرام حجمی هیچ گونه جزئیاتی از سازه دیده نمی شود.

۱۲-دیاگرام توپولوژیک

دیاگرام توپولوژیک، ارتباط بین عناصر مختلف یک سازه را به نمایش می گذارد. این نوع دیاگرام معماری به مخاطبان امکان می دهد که به نحوه عملکرد هر بخش و قرارگیری آنها در برنامه کلی، پی ببرند.

۱۳-دیاگرام بصری

دیاگرام معماری از نوع بصری با قرار دادن و رسم خطوط و فلش ها در یک مخروط، میزان درک و زاویه دید کاربران از یک ساختمان را به معمار نشان می دهد.

چگونگی استفاده از دیاگرام معماری

– دیاگرام های معماری به تجزیه و تحلیل ساختمان و یا فضای مورد نظر کمک می کند. به عنوان مثال، معماران می توانند مجموعه ای نمودارهای حبابی را ترسیم کنن تا بدین گونه رابطه میان فضاهای مختلف در یک ساختمان را آزمایش نمایند.

– دیاگرام های معماری می توانند به عنوان نشانگر موقتی عمل نمایند؛ به این صورت که در طی انجام کار جزئیاتی اضافه یا حذف شود و به پروژه اجازه پیشرفت می دهد.

– بدیهی ترین استفاده از دیاگرام های معماری، انتقال ایده و افکار خود به مشتری می باشد. به عبارت دیگر، یک تصویر گویای هزاران کلمه می باشد.

‌ مقاله پیشنهادی: در مورد سیستم مدیریت هوشمند ساختمان BMS چه می دانید؟ ‌

اهمیت طراحی دیاگرام معماری

بعد از آشنایی با دیاگرام معماری و انواع آن و هم چنین چگونگی استفاده از آنها،  بهتر است در مورد اهمیت استفاده از دیاگرام در ساخت سازه بدانید که:

• از دیاگرام معماری می توان به عنوان الگویی جهت نقشه های مجوز ساخت و ساز استفاده نمود.
• دیاگرام ها اطلاعات فوری در رابطه با سیستم های پیچیده سازه، ارائه می دهند.
• از آنها برای نمایش اینکه یک ساختمان بعد از پایان کار چگونه به نظر خواهد رسید، استفاده می شود.
• نمونه های دیاگرام معماری که بر روی کامپیوتر خلق می شوند را می توان در نرم افزار اتوکد کپی نمود و در صورت نیاز به تغییر، ویرایش کرد.

همان طور که گفته شد، دیاگرام های معماری دارای انواع و اشکال متنوعی هستند که در برخی مواقع دسته بندی آنها با مشکل رو برو می شود. ولی تمامی انها ابزاری ارزشمند در فرآیند طراحی می باشند؛ ابزاری که برای انتقال تفکر و ایده ها به مشتریان و عموم از آن استفاده می شود. غیر رسمی بودن، یکی از مزایای دیاگرام ها می باشد که سبب انعطاف پذیری آنها شده است. در مواقعی که اطلاعات پروژه به صورت جامع در دسترس نباشد، از دیاگرام ها جهت پیش بردن مراحل مختلف پروژه می توان استفاده نمود. امید است که از مطالب ارائه شده در این مقاله، بهره کافی را ببرید.

پیشنهاد مطالعه: اگر به دنبال مناقصات جدید هستید « مناقصه های معماری داخلی » را در پایگاه اطلاع رسانی هزاره دنبال کنید.