مزایده تملیکی چیست و به چه صورتی برگزار می‌شود؟

همه ساله مقدار زیادی اموال و کالاهای قاچاق توسط پلیس کشف و ضبط می‌شود که دولت در قبال آنها وظیفه دارد برای نگهداری و فروش، این کالاها را به سازمان حراج الکترونیکی اموال تملیکی بسپارد. بنابراین مزایده تملیکی توسط این سازمان صورت خواهد گرفت.

این اموال شامل کالاها و اموالی هستند که بر اساس قانون جمهوری اسلامی به تصرف، تملک و توقیف دولت درآمده‌اند. مانند کالاهایی که از طریق قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز توقیف می‌شوند و یا اموال و کالاهایی که بر اساس احکام قضایی ضبط و مصادره می‌شوند. اموال بدون صاحب و یا با صاحبان متواری نیز مشمول قانون مزایده تملیکی می‌شود.

پیش از این گمرک، وظیفه جمع آوری و تعیین تکلیف این اموال و کالاها را بر عهده داشت اما بعد از  آن بر عهده کمیته‌ای متشکل از نمایندگان بنیاد مستضعفان، جهاد سازندگی، بنیاد مسکن و دادستانی کل کشور قرار داده شد. در سال ۱۳۷۱ نیز با تصویب قانون این وظیفه بر عهده سازمان جمع آوری، نگهداری، اداره و فروش اموال تملیکی قرار گرفت. در ادامه به بررسی اموالی که در جریان مزایده تملیکی به حراج گذاشته می‌شوند پرداخته و نحوه برگزاری مزایده آنها را بیشتر مورد بررسی قرار می‌دهیم. پس ما را تا پایان همراهی کنید.

اموال تملیکی شامل چه مواردی است؟

بر اساس ماده یک قانون تاسیس سازمان جمع آوری و فروش اموال تملیکی، مواردی که در زیر اشاره می‌کنیم برای نگهداری و فروش و اداره آنها به مدیریت این سازمان نیاز دارند.

• کالاهای دولتی و غیر دولتی متروکه و قاچاق قطعی شده. (کالای متروکه کالایی است که شرکت‌های تجاری و غیره وارد کشور کرده ولی نتوانسته‌اند آنها را ترخیص کنند. این کالاها در انبار گمرک باقی مانده و بعد از ۴ ماه متروکه به شمار می‌روند)
• کالاهای قاچاق بدون صاحب و یا دارای صاحب متواری.
• اموال و حقوق مالی که با توجه به احکام قضایی و یا اداری و صنفی و با روش‌های مختلف مانند ضبط، مصادره، استرداد، تملیک، جریمه و تعزیر مالی، هبه، صلح و غیره به مالکیت دولت درآمده‌اند.
• اموالی که بر اساس اجرای اصل چهل و نهم قانون اساسی کشور و دیگر قوانین به تملک و تصرف دولت درآمده‌اند.
• همه اموال و حقوق مالی که تحت سرپرستی، توقیف و یا مدیریت دولتی درآمده و یا به شکل‌های مختلف به تصرف دولت درآمده‌اند.

نحوه برگزاری مزایده سازمان اموال تملیکی

سازمان حراج اموال تملیکی با هدف تمرکز بر روی کلیه امور مربوط به جمع آوری، نگهداری، اداره و فروش اموالی كه به طور قانونی به تملک،‌ تصرف، تحت توقیف و یا مدیریت دولت در آمده، به وجود آمده است. این سازمان باید در مدت یک سال از تاریخ تحویل یا ضبط اموال تملیکی اقدام به فروش آنها در سامانه الکترونیکی مزایده اموال تملیکی نماید. این مدت زمان با توجه به تشخیص مجمع عمومی می‌تواند تا یک سال دیگر نیز تمدید شود.

در گذشته مزایده تملیکی اموال منقول و غیرمنقول به صورت حضوری انجام می‌گرفت که با راه اندازی سامانه الکترونیک اموال تملیکی در سال ۱۴۰۰ تمامی فرایند فروش و مزایده تملیکی به صورت آنلاین و اینترنتی درآمد و با استفاده از سایت  tamliki.ir انجام گرفت.

برای شرکت در مزایده تملیکی ابتدا باید در سامانه عضو شوید و فرایند ثبت نام را انجام دهید. برگزاری مزایده تملیکی به صورت چند بار در سال انجام می‌گیرد و افراد می‌توانند با اطلاع از تاریخ مزایده اموال وارد این سایت شده و برای خرید اموال مد نظر خود اقدام نمایند. برای اطلاع از زمان دقیق برگزاری مزایده، این سازمان در وب سایت خود یک تقویم مزایده اموال قرار داده است که زمان و تاریخ برگزاری مزایدات به اطلاع متقاضیان می‌رسد.

در ابتدا فراخوان برای فروش از طریق مزایده اعلام می‌شود و اگر کالاها به فروش نرسد و در انبار باقی بماند با روش مناقصه به فروش می‌رود. پس از برگزاری مزایده، افراد در زمان مشخص می‌توانند به این سامانه مراجعه کرده و فهرست برندگان حراج را مشاهده کنند.

افراد می‌توانند در این دسته از مزایدات شرکت کرده و با خرید مقرون به صرفه این کالاها، آنها را بازار آزاد با قیمت بهتری به فروش برسانند و از این طریق سود اقتصادی بیشتری را به دست بیاورند. برای اطلاع از برگزاری انواع مزایدات و مناقصات شرکت‌های دولتی و خصوصی می‌توانید به وب سایت مزایده و مناقصه هزاره مراجعه کنید و از آگهی‌ها و اطلاع رسانی‌های این سامانه در حوزه مزایده تملیکی و دیگر موضوعات استفاده کنید.

نحوه شرکت در مزایده اموال تملیکی

متقاضیان باید از شرایط و ضمانت‌نامه‌های مربوطه به طور کامل آگاه باشند. برای اطلاع از جزئیات، به بخش “شرایط شرکت در مزایده و اخذ ضمانت‌نامه” در سایت سازمان اموال تملیکی مراجعه کنید.۷ درصد از مبلغ این امر را به صورت آنلاین پرداخت کنید. ضمانت‌نامه‌های بانکی را دریافت و بارگذاری کنید. اصل ضمانت‌نامه‌ها را به مسئول سازمان اموال تملیکی در استان مربوطه تحویل دهید. پیشنهاد خود را در سامانه ستاد الکترونیک دولت ثبت کنید.

در مرحله بعد، ثبت نام در سامانه ستاد و دریافت گواهی امضای الکترونیکی امری لازم است. اقدام به ثبت نام و ارائه ضمانت اموری هستند که بعد از آن باید مورد توجه قرار گیرند. چنانچه در این زمینه به اطلاعات بیشتری نیاز دارید، با سازمان اموال تملیکی همان استان در تماس باشید

مراحل شرکت در مزایده اموال تملیکی

به منظور طی مراحل این بخش، لازم است گامهای زیر اجرایی گردند:

۱. ثبت نام: پس از ثبت نام در سامانه الکترونیک مربوطه، لازم است که اقدام به دریافت گواهی امضا الکترونیک از دفاتر اسناد رسمی فرمائید.

۲. انتخاب و پرداخت سپرده: اقدام بعدی مراجعه به وب سایتهای https://www.tamliki.ir/ یا https://eauc.setadiran.ir می باشد. پس از ورود باید ردیف مورد نظر خود را انتخاب کرده، میزان سپرده و قیمت پیشنهادی خود را ثبت نمائید. دقت داشته باشید که تمامی این مراحل را می توانید هم به صورت الکترونیکی، از طریق ورود به وب سایتها و هم به صورت حضوری انجام دهید. در صورت تمایل به انجام حضوری پروسه، لازم است تا فیش واریزی، چک تضمینی و یا چک رمزدار به نام سازمان مربوطه پرداخت شود.

در مرحله بعد، یک روز پس از پایان آخرین مهلت ارائه پیشنهاد از طریق وب سایت‌های نامبرده، اسامی برندگان به همراه لیست بالاترین قیمتهای پیشنهادی اعلام می شود. این امر جهت اعلان به نفرات اول و دوم صورت می گیرد.

۴. استرداد سپرده: در ادامه، پس از نهایی شدن برندگان، سپرده همه شرکت کنندگان به استثنا نفرات اول و دوم به صورت الکترونیکی، به حساب آنها واریز می گردد.

۵. اختیار سازمان: نکته قابل توجه در این روند این است که سازمان در هر مرحله از انجام فرایند مربوطه کاملا مختار است. در صورت رد پیشنهاد، سازمان هیچ گونه خسارتی پرداخت نخواهد کرد و تنها مبلغ اصلی سپرده به فرد بازگردانده خواهد شد.

۶. شرایط نهایی: فرد با قرارگیری در این روند، در حقیقت تمامی شروط سازمان را می پذیرد. پس از پایان فرایند به صورت کلی، فرد برنده تمامی خیارات، به ویژه خیار غبن را از خود سلب می کند. چنانچه کالای مربوطه دچار هر گونه نقص و عیبی باشد، سازمان خود را تبرعه کرده و مسئولیتی در این زمینه را نمی پذیرد.

۷. تعهدات برنده اول: پس از اعلام برنده ها، نفر اول مستلزم است ظرف مدت سه روز کاری، جمعا ۲۷ ساعت، وجه را به صورت الکترونیکی و یا به صورت حضوری پرداخت نماید. چنانچه فرد در مدت زمان مقرر اقدام به پرداخت وجه ننماید، سپرده وی ضبط شده و قادر به هیچ گونه اعتراضی نخواهد بود.

۸. تعهدات خریدار: از تعهدات خریداران می توان به این امر اشاره کرد که ایشان موظفند تا نهایتا در بازه زمانی سه روز اداری پس از دریافت حواله، اقدام به خروج کالا از انبار نمایند. چنانچه کالا در این بازه از انبار خارج نشود، فرد موظف است به ازای هر روز تاخیر تا سقف ۱۰ روز، مبلغی برابر با ۲ درصد از مبلغ فروش را به عنوان هزینه انبارداری پرداخت نماید. در صورتی که این بازه زمانی بیش از ۱۰ روز به طول انجامد به معنی انصراف خریدار تلقی شده و معامله به خودی خود فسخ می گردد. در این صورت وجه واریزی خریدار با کسر هزینه انبارداری مسترد خواهد شد.

۹. تعهدات برنده دوم: 3 روز پس از انقضا مهلت برنده اول، برنده دوم موظف است تا به سازمان مراجعه کند. چنانچه برنده اول وجه را واریز نکرده باشد، این امکان برای برنده دوم فراهم می شود تا با پرداخت وجه و دریافت حواله، اقدام به دریافت کالا نماید. در غیر این صورت تمامی مراحل توضیح داده شده در مورد برنده اول، در مورد فرد دوم اجرا خواهد شد.

۱۰. انصراف از خرید: فرد می تواند تا حداکثر ۳ روز پس از دریافت حواله انصراف خود را از خرید به صورت مستند و کتبی اعلام نماید. در این صورت معامله فسخ شده و تنها وجه ودیعه شخص ضبط می گردد.

۱۱. اعتراض به کیفیت کالا: پس از خرید کالا هیچ گونه اعتراضی در زمینه نقص و ایراد آن قابل پیگیری نخواهد بود، چرا که پیش از این اطلاعات کالا به صورت کلی در سایت قرار داده شده و همچنین امکان رویت کالا به صورت حضوری فراهم بوده است. چنانچه خریدار قیمت پیشنهادی را به صورت الکترونیکی ثبت کرده باشد به منزله پذیرش کامل شرایط بوده و حق هیچ گونه اعتراضی را نخواهد داشت.

۱۲. هزینه های جانبی در معاملات وسائط نقلیه: در مورد معاملات وسائط نقلیه با پلاک انتظامی، هزینه های مرتبط با عوارض سالیانه، جرائم رانندگی و کلیه هزینه های نقل و انتقال و حق الثبت به عهده خریدار می باشد. در مورد وسائط نقلیه دارای پلاک کار (کامیون، کامیونت، اتوبوس و…) علاوه بر موارد فوق، مالیات مشاغل نیز به عهده خریدار خواهد بود.

۱۳. شماره گذاری وسائط نقلیه: در معاملات خودروهای دارای پلاک انتظامی و همچنین خودروهای وارداتی فاقد پلاک، کلیه هزینه های مربوط به شماره گذاری به عهده خریدار بوده و ایشان موظفند حداکثر ظرف مدت ۲ ماه از تاریخ خرید نسبت به اخذ سند و شماره گذاری خودرو اقدام نمایند.

در غیر این صورت، پرداخت هرگونه هزینه اضافی و همچنین کلیه مسئولیت های ناشی از عدم شماره گذاری خودرو (به دلیل تغییر قوانین و مقررات) به عهده خریدار خواهد بود و سازمان هیچگونه تعهدی در این خصوص نخواهد داشت. همچنین، هرگونه هزینه و تبعات ناشی از تردد خودرو با پلاک قبلی به عهده خریدار می باشد.

۱۴. تحویل اوراق وسائط نقلیه اوراقی: اوراق وسائط نقلیه اوراقی ظرف مدت ۴۸ ساعت پس از تحویل باید توسط خریدار به سازمان عودت داده شوند. چنانچه این کار صورت نگیرد، عواقب قانونی در پی خواهد داشت.

۱۵. صدور سند شماره گذاری: نکته بعدی این است که سند شماره گذاری (کاردکس) خودروهای دارای پلاک و همچنین خودروهای وارداتی فاقد پلاک، تنها به نام خریدار صادر می گردد.

۱۶. خودروهای غیرقابل شماره گذاری: در مورد خودروهایی که از نظر راهور ناجا غیر قابل شماره گذاری در نظر گرفته می شوند، صدور کاردکس شماره گذاری امکان پذیر نبوده و حواله تنها به نام خریدار صادر می گردد. در صورت استعلام آنها توسط مراجع قانونی، مدیریت یا اداره استانی موظف به صدور گواهی فروش می باشد.

۱۷. رفع مشکلات حقوقی: از دیگر وظایف سازمان رفع تمامی مشکلات حقوقی، انتظامی و قضایی مرتبط با خودرو قبل از زمان فروش می باشد.

۱۸. صدور کاردکس و گواهی: استان ها مجاز به صدور هیچ گونه کاردکس، تایید کاردکس و انواع گواهی های مربوط به خودروهای قابل شماره گذاری نبوده و این امور تنها توسط مدیریت فروش انجام می شوند.

۱۹. مالیات بر ارزش افزوده: مبلغ ۹% از قیمت پیشنهادی تحت عنوان مالیات بر ارزش افزوده به مبلغ نهایی اضافه خواهد شد. در مواردی که کالا شامل مالیات بر ارزش افزوده نباشد، ۱۱% مبلغ پیشنهادی به عنوان کارمزد سازمان و مشمول مالیات بر ارزش افزوده خواهد بود.

۲۰. عدم تحویل بخشی از کالا: اگر بخشی از کالاهای لیست شده در یک حواله قابل تحویل نباشد و ارزش آن بخش بیشتر از ۲۱ درصد کل ارزش حواله باشد، در صورت تمایل نداشتن برنده مزایده به دریافت کالا، حواله ابطال شده و وجه پرداختی به خریدار برگردانده خواهد شد. اما اگر ارزش کالاهای غیرقابل تحویل حواله معادل یا کمتر از ۲۱ درصد کل ارزش حواله باشد، خریدار موظف به دریافت بخش قابل تحویل کالا است.

در صورت امتناع خریدار از دریافت این بخش، به ازای هر روز تاخیر تا ۱۱ روز، ۲ درصد مبلغ فروش به عنوان هزینه انبارداری از وی دریافت خواهد شد. تاخیر بیش از ۱۰ روز به منزله انصراف خریدار تلقی شده و معامله فسخ می گردد. در این صورت، هزینه انبارداری در مدت مذکور از وجوه پرداختی کسر و مابقی به خریدار عودت داده می شود.

شرایط شرکت در مزایده اموال تملیکی

متقاضیان باید نسبت به شرایط و ضمانت‌نامه‌های شرکت، روند جمع‌آوری و فروش اموال تملیکی از اطلاع کافی برخوردار باشند. دیگر امر لازم و ضروری، دریافت گواهی امضای الکترونیکی از طریق سامانه ستاد یا دفاتر پیشخوان دولت و یا دفاتر اسناد رسمی می باشد. امور مهم دیگر شامل پرداخت ۷ درصد از مبلغ مزایده به صورت آنلاین، دریافت ضمانت‌نامه بانکی، بارگذاری تصویر و تحویل اصل ضمانت‌نامه‌ها به مسئول سازمان در استان محل وقوع ملک می باشند.

چنانچه سند پس از انتقال به خریدار، توسط مالک اولیه زنده شود، تنها مبلغ پرداختی توسط سازمان عودت داده می شود و هیچ گونه خسارتی به خریدار تعلق نمی گیرد.متقاضی پیش از خرید ملک موظف به بررسی وضعیت متصرفان ملک می باشد. همچنین، رفع تصرف و پرداخت هزینه‌های انتقال سند در برخی موارد به عهده خریدار می باشد.

• هر فرد تنها یک فرصت ثبت پیشنهاد برای هر ردیف در سیستم دارد.
• فرد نباید مشمول قوانین و گروههای پیش رو باشد: قانون منع مداخله وزراء، نمایندگان مجلس و کارمندان دولت در معاملات دولتی و کشوری مصوب دی ماه ۱۳۳۷.
• در مورد کالاهای مشمول طرح شبنم، فرد موظف به رعایت کلیه قوانین و مقررات مربوط به این طرح می باشد.
• چنانچه هرگونه اختلاف احتمالی صورت گیرد، شرایط توضیح داده شده، مبنای عمل کمیسیون معاملات برای حل اختلاف خواهد بود.
• در صورت فروش کالایی به شرط صادرات، کلیه قوانین و مقررات گمرکی مربوط به صادرات آن باید لحاظ شوند.

سوالات متداول

 پیشنهاد مطالعه: اگر به دنبال مزایدات جدید هستید « مزایده های اداره کل ابنیه و اموال تملیکی» را در پایگاه اطلاع رسانی هزاره دنبال کنید.