آشنایی با قانون بازنشستگی؛ شرایط و روند بازنشستگی در ایران

منظور از بازنشستگی کناره ‌گرفتن از شغل بوده که می‌تواند به دلایل مختلفی از جمله بالا رفتن سن، بیماری‌های خاص و از کار افتادگی باشد. سن بازنشستگی برای تمام مشاغل یکسان نیست و با توجه به جنسیت و سختی کار تعیین می‌شود. افراد شاغل و کسانی که در مرز بازنشستگی هستند، دوست دارند با قانون بازنشستگی به طور کامل آشنا شوند چرا که این قانون هر ساله دستخوش تغییراتی می‌شود. به دلیل اهمیت این موضوع قصد داریم در این مقاله از پایگاه مناقصات و مزایدات هزاره مطالبی درباره قانون بازنشستگی جدید در اختیار شما قرار دهیم.

بازنشستگی چیست و عوامل تاثیر گذار بر آن

همه افراد شاغل پس از دوره طولانی خدمت به کشور نیاز به استراحت دارند. این استراحت و کناره گیری از کار بازنشستگی نام دارد که علاوه بر سن، ابتلا به بیماری و از کار افتادگی در وقوع آن نقش دارند. افراد بازنشسته می‌توانند در طول حیات خود، حقوق بازنشستگی خود را از دولت دریافت کنند. حتی پس از فوت فرد بازنشسته این حقوق به سایر اعضای خانواده واجد شرایط می‌رسد.

سن بازنشستگی در برخی شغل‌ها ۳۰ سال بوده اما در برخی دیگر از مشاغل متفاوت است. به طور کلی شرایط بازنشستگی با توجه به عواملی همچون جنسیت فرد، نوع فعالیت و سختی کار و قوانین کشورهای مختلف متفاوت است.

شرایط و قانون بازنشستگی جدید در کشور ایران

با توجه با قانون بازنشستگی جدید، بازنشستگی از سن ۵۵ الی ۶۵ سال و با سابقه کاری ۳۰ الی ۳۵ سال اتفاق می‌افتد. البته برای افرادی که عضو هیئت علمی دانشگاه هستند و یا قضات دیوان عالی کشور می‌توانند تا سن ۷۰ سالگی مشغول به کار باشند. در  ماده ۷۶ قانون اساسی سن بازنشستگی برای آقایان ۶۰ و برای بانوان ۵۵ سال در نظر گرفته شده است. حال اگر فردی به سن بازنشستگی برسد و دست کم سابقه پرداخت ۲۰ سال بیمه داشته باشد، بازنشست می‌شود. در بین مشاغل نامبرده فقط کارگران می تواند درخواست بازنشستگی خود را اعلام کنند و این درخواست نیز فقط در صورت زیر پذیرش است:

اگر کارگر ۵ سال بزرگتر از سن تعیین شده در ماده ۷۶ قانون اساسی باشد، کارفرما می‌تواند درخواست بازنشستگی کارگر را به سازمان مربوطه اعلام کند و درخواست بازنشستگی کارگر خود را داشته باشد. در غیر این صورت درخواست بازنشستگی رد می‌شود.

شرایط بازنشستگی تامین اجتماعی زن و مرد

 در کشور ایران شرایط بازنشستگی برای مرد و زن یکسان نیست. قانون بازنشستگی تامین اجتماعی برای آقایان و خانم‌ها به صورت زیر است:

۱.    قوانین بازنشستگی برای آقایان

• در صورتی که مرد شاغل ۶۰ سال را تمام کرده و حداقل ۲۰ سال بیمه پرداخت کرده باشد، بازنشسته می‌شود. اما اگر فرد به سن ۶۰ رسیده اما سابقه کمتر از ۲۰ سال پرداخت بیمه را داشته باشد، بازنشست می‌شود اما حقوق خود را با توجه به سال‌های پرداخت بیمه دریافت خواهد کرد.
• اگر مرد شاغل به ۶۰ سال رسیده و سابقه پرداخت ۱۰ سال بیمه را داشته باشد، با بازنشستگی او موافقت می‌شود اما اگر حق بیمه در کم‌تر از ۱۰ سال پرداخت شده باشد، شخص باید نسبت به خریداری حق بیمه خود اقدام کند. این شخص پس از بازنشستگی حقوقی معادل با ۱۰ سال را دریافت خواهد کرد.
• اگر مرد شاغل سابقه پرداخت ۳۰ سال بیمه را داشته اما سن آن کمتر از ۶۰ سال باشد، بازنشسته شده و تمام حقوق و مزایای خود را به صورت کامل دریافت خواهد کرد.
• در صورتی که فرد بیشتر از ۳۵ سال سابقه پرداخت بیمه داشته باشد، بدون توجه به سن بازنشست خواهد شد، حتی اگر سن کمی داشته باشد.

نکته: حقوق بازنشستگی تامین اجتماعی به صورت کامل و با تمام مزایا برای افراد، حداکثر تا ۳۵ سال سابقه محاسبه می­شود. حتی اگر فرد سابقه پرداختی بالاتر از ۳۵ سال را نیز داشته باشد، همان ۳۵ سال در نظر گرفته می‌شود.

۲.    قوانین بازنشستگی برای بانوان

می‌توان گفت قانون بازنشستگی جدید برای آقایان و بانوان مشابه بوده و تنها تفاوت آن در سن آنهاست.  قانون بازنشستگی تامین اجتماعی برای بانوان به صورت زیر است:

• در صورتی که زن ۴۵ سال سن و سابقه ۳۰ سال پرداخت حق بیمه داشته باشد، بازنشست می‌شود.
• بانوانی که ۵۵ سال سن داشته و دست کم سابقه پرداخت ۲۰ سال بیمه را داشته باشند، مشمول بازنشستگی خواهند شد.
• بانوان ۴۲ ساله ای که سابقه ۲۰ سال پرداخت حق بیمه دارند نیز می‌توانند بازنشست شوند.
• بانوان نیز همانند آقایان اگر ۳۵ سال سابقه پرداخت حق بیمه داشته باشند بدون توجه به سن و سال می‌توانند بازنشست شوند.
• در صورتی که زن ۵۵ سال سن و  حداقل ۱۰ سال سابقه پرداخت بیمه داشته باشد، می‌تواند بازنشست شود.

قانون جدید محاسبه حقوق بازنشستگی تامین اجتماعی به چه شکل است؟

یکی از سوالات پیش‌رو برای تمام افرادی که می‌خواهند بازنشست شوند این است که چقدر حقوق دریافت می‌کنند؟ در گذشته حقوق بازنشستگان با توجه به ۵ سال آخر خدمت آنها محاسبه می‌شد که این قانون حذف گردید. قانون جدید محاسبه حقوق بازنشستگی تامین اجتماعی همانند سال قبل، شامل دو سال آخر خدمت خواهد بود. اما حقوق بازنشستگان چگونه محاسبه می‌شود؟ حقوق دو سال آخر خدمت در سابقه پرداخت بیمه ضرب شده و میزان حقوق بازنشستگان محاسبه می‌شود.

نکته: در محاسبه حقوق بازنشستگی روز سابقه نیز در نظر گرفته می‌شود.

منظور از صندوق بازنشستگی کشوری چیست؟

صندوق بازنشستگی کشوری سازمانی حقوقی و دولتی بوده که تحت نظر وزارت تعاون، رفاه و کار اجتماعی مدیریت می‌شود. وظیفه این سازمان خدمت رسانی به کلیه امور بازنشستگی و اجرای قوانین است. از دیگر وظایف صندوق بازنشستگی کشوری می‌توان به پرداخت وام ضروری به بازنشستگان، برگزاری جشنواره‌های متنوع از جمله جشنواره‌های ورزشی درون استانی، جشنواره‌های ملی و … برای بازنشستگان، بیمه تکمیلی درمان بازنشستگان، بیمه عمر، پرداخت تسهیلات برای سفرهای سیاحتی و زیارتی بازنشستگان، پرداخت وام برای ازدواج فرزندان و … است.

سخن پایانی

بازنشستگی یکی از دوره‌های بسیار مهم پس از انجام خدمت‌ طولانی به دولت است. بازه بازنشستگی در کشور ایران با توجه به مواردی همچون جنسیت، سن، میزان سختی کار و … تعیین می‌شود. فرد بازنشسته پس از گذراندن سال‎های خدمت، حقوق بازنشستگی خود را با توجه به سنوات بیمه تا پایان عمر دریافت می‌کند. یکی از دغدغه‌های افراد بازنشسته آشنایی با قانون بازنشستگی جدید است. در این مقاله سعی کردیم اطلاعات دقیقی در مورد شرایط بازنشستگی، قانون جدید محاسبه حقوق بازنشستگی تامین اجتماعی و صندوق بازنشستگی عنوان کنیم.

پیشنهاد مطالعه: اگر به دنبال مناقصات جدید هستید « مناقصات ستاد ایران » را در پایگاه اطلاع رسانی هزاره دنبال کنید.