آنچه در این مطلب می خوانید:
سازمان ملی استاندارد ایران به عنوان یکی از زیرمجموعه‌های نهاد ریاست جمهوری وظیفه تدوین قوانین و قواعد مرتبط با استاندارد و اجرا و نظارت بر آن را بر عهده دارد. در این مقاله از پایگاه ملی مناقصه هزاره با ما همراه باشید تا بیشتر با این سازمان و فهرست استانداردهای ملی آشنا شوید.
سازمان ملی استاندارد ایران چه سازمانی است؟
کیفیت یکی از مهمترین مقوله‌هایی است که دقت در آن موجب می‌شود کالاهای ایرانی در داخل و خارج ایران مقبول مشتریان قرار گیرند. برای بالا بردن کیفیت توجه تولیدکنندگان به موضوع استاندارد مهمترین مسئله است تا بتوانند فروش بیشتری داشته و میزان رضایت مشتریان را بالا ببرند. نهادینه شدن استاندارد کالا موجب توسعه پایدار اقتصاد می‌شود. بدین منظور سازمان ملی استاندارد ایران شکل گرفته است.
سازمان ملی استاندارد ایران در تمام مراحل رشد اقتصادی از زمان تولیدگرفته تا صادرات، ارتقای صنعتی، افزایش رقابت پذیری، توجه به خواست مردم و رونق بازار با تدوین و اجرای درست فهرست استانداردهای ملی نقش موثری ایفا می‌کند. این سازمان یکی از اعضای اصلی سازمان بین‌المللی استاندارد (ISO)، کمیسیون بین‌المللی الکتروتکنیک (IEC) و سازمان بین‌المللی اندازه شناسی قانونی (OIML) و رابط کمیسیون کدکس غذایی (CAC) است.
از دیگر وظایف سازمان استاندارد ملی، ترویج دستگاه بین‌المللی یکاها، کالیبراسیون وسایل سنجش، تعیین عیار فلزات گران‌بها و انجام تحقیقات کاربردی برای ارتقای سطح استانداردهای ملی ایران است.
چگونگی تدوین استاندارد ملی در ایران
سازمان ملی استاندارد ایران با استناد به بند یک ماده ۳ قانون اصلاح قوانین و مقررات مصوب بهمن ماه ۱۳۷۱ تنها مرجع رسمی کشور است که اجازه تعیین، تدوین و نشر فهرست استانداردهای ملی ایران را دارد. تدوین استانداردها توسط کمیته‌ای متشکل از کارشناسان سازمان و کارشناسان مراکز علمی، پژوهشی، تولیدی و اقتصادی انجام شده و به عنوان پیشنویس به کمیسیون‌های فنی ارسال می‌شود. اعضای کمیسیون‌های فنی پس از بررسی پیشنویس و انجام نظرسنجی، پیشنویس را تصویب یا رد می‌کنند. چنانچه پیشنویس تصویب شود، در فهرست استاندارد ملی منتشر شده و مستلزم رعایت است.
فهرست استانداردهای ملی ایران چیست؟
فهرست استانداردهای ملی پس از تصویب چاپ و منتشر می‌شود و جهت رعایت، به اطلاع عموم رسانده می‌شود. این فهرست بر اساس آخرین پیشرفت‌های علمی، فنی و استانداردهای بین‌المللی تنظیم شده است.
سازمان ملی استاندارد، در تدوین استانداردهای ملی سعی داشته از مصرف کنندگان حمایت کرده و استانداردها را در راستای حفظ سلامت و ایمنی فردی و عمومی تدوین نماید. علاوه بر این در تدوین این استانداردها الزام به برخورداری از کیفیت و برخورداری از ملاحظات زیستی محیطی و اقتصادی صورت گرفته است. برخی از استانداردهای این فهرست به محصولات تولیدی داخلی و برخی دیگر به اقلام وارداتی اختصاص دارد.
با توجه به حساس بودن برخی مشاغل مانند؛ مشاورهها، آموزشگاه‌ها، ادارات بازرسی و ممیزی و موسساتی که در زمینه صدور گواهی سیستم‌های مدیریت کیفی و زیست محیطی فعالیت دارند و همچنین آزمایشگاه‌ها و مراکز کالیبراسیون وسایل سنجشی و… که با جان و مال مردم در ارتباط است، بر اساس ضوابط نظام تایید صلاحیت انجام می‌دهد. یعنی پس از احراز شرایط گواهی تایید صلاحیت به سازمان یا موسسه اهدا شده و سپس بر اساس فهرست استاندارهای ملی بر عملکرد آن‌ها نظارت می‌کند.
روش اخذ استاندارد ملی ایران
برای اخذ پروانه علامت استاندارد ملی مراحل زیر الزامی است:
- مراجعه تقاضا کننده به سامانه سازمان ملی استاندارد
- ثبت نام اولیه در سامانه
- تایید اداره کل استان و ارسال نام کاربری و گذرواژه
- تشکیل مدارک بوسیله متقاضی و بارگذاری آن در سامانه
- بررسی اولیه مدارک
- تایید مدارک، تایید صلاحیت
- زمان بندی نمونه برداری توسط کارشناس
- ارسال نمونه به واحد نمونه برداری
- نمونه برداری از واحد
- ارسال نمونه به آزمایشگاه
- بررسی تطابق نتایج با استاندارد
- ارائه گزارش ارزیابی نهایی بوسیله کارشناس مربوطه و معرفی به کمیته علائم
- بررسی دبیر کمیته علائم
- برگزاری کمیته علائم و موافقت
- ارسال به ستاد جهت اخذ کد ده رقمی
- دریافت شماره ده رقمی
- ارائه تسویه حساب واحد نمونه برداری توسط تقاضا کننده
- صدور پروانه
- فرم ثبت علائم تجاری
- تصویر پرسشنامه اطلاعات فنی
- اطلاعات آزمایشگاه واحد تولیدی
- گواهینامه دارای اعتبار تایید صلاحیت مدیر / مسئول کنترل کیفیت
- مدارک مبنی بر اخذ ایران کد
- مدارک مربوط به مفاصا حساب / پرداخت کارمزد خدماتی
- تصویر فیش پرداختی
- و اخذ استاندارد ملی ایران بر اساس فهرست استانداردهای ملی ایران
گام‌های موثر سازمان ملی استاندارد ایران
سازمان ملی استاندارد ایران با استناد به قانون و در راستای اجرای فهرست استانداردهای ملی تدوین شده و اجرای آن تکالیف و مسئولیت‌هایی دارد. این سازمان گام‌های متعددی را در راستای تحول استاندار ملی برداشته است. برخی از این گام‌ها عبارتند از:
- استانداردسازی خدمات با هماهنگی وزارتخانه‌ها و دستگاه‌های اجرایی از جمله؛ وزارت ورزش و جوانان، میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، آموزش و پرورش، شرکت پست جمهوری اسلامی ایران و سازمان بهزیستی کشور و …
- طرح سنجش نرخ کیفیت برای بالابردن کیفیت سبد کالاهای اساسی مردم
- مقابله با کم فروشی در طرح پایش کمیت فرآوردهها
- بهبود کیفیت نانهای سنتی با بهبود بخشیدن به مواد اولیه و پروسه پخت درست نان و رسیدگی به بهبود کیفیت سایر اقلام خوراکی مانند؛ میوه، گوشت قرمز، مرغ وارداتی و محصولات خام کشاورزی
- تسریع و تسهیل در ترخیص کالاهای اساسی و روان‌سازی در فرآیند واردات و صادرات این کالاها
- صدور پروانه محصولات حلال با هدف گسترش صادرات
- حضور فعال و مؤثر در عرصه استاندارد بین‌المللی
پس از اجلاس شورای عالی استاندارد، سند راهبردی کشور که شامل؛۱۰ راهبرد، ۲۵ هدف و بیش از ۱۰۰ برنامه اجرایی است، به تصویب رسید. پس از اجرای این مصوبات ایران توانست رتبه نخست استاندارد سازی منطقه‌ای را بدست آورد و با استناد به این سند راهبرداری اقدام به تدوین فهرست استاندارد ملی ایران نموده است. برخی از مهمترین این اهداف و راهبردها که در تدوین این فهرست در نظر گرفته شده است عبارتند از؛
- استفاده از ظرفیت لجستیکی و آزمایشگاهی بخش خصوصی
- تدوین، بازنگری و اصلاح سیستم مدارک و مدیریت کیفیت با هدف شفافیت، مبارزه با رانت و فساد و افزایش بهرهوری
- دولت هوشمند و امنیت فضای مجازی
- استاندارد سازی محصولات دانش بنیان
- ارتقاء استانداردهای صنعت خودرو
- اجرای اجباری استاندارد محصولات پرمصرف
- استانداردهای محیط زیستی و قانون هوای پاک
- بسته تحولی رشد تولید کیفی در بستر دولت مردمی
- استاندارد مدعی العموم کیفیت با هدف سیاست گذاری، حسن نظارت و هدایت نظام استاندارد و افزایش کیفیت صادرات و واردات
- استاندارد مردمی- دولت مردمی
- ظرفیت نخبگانی در خدمت استاندارد
- استاندارد سازی علم پایه و کاربردی
پیشنهاد مطالعه: اگر به دنبال مناقصات جدید هستید « مناقصات سازمان ملی استاندارد ایران » را در پایگاه اطلاع رسانی هزاره دنبال کنید.
