آنچه در این مطلب می خوانید:
اکثر افراد جامعه تصور می‌کنند، ابزارهایی که از گشتاور خوبی برخوردار هستند، سرعت بالایی دارند ولی این تصور اشتباه است. باید بگوییم که گشتاور در واقع مقدار نیروی گردشی است که به سطح قطعه کار وارد می‌شود و ارتباطی با سرعت چرخش ابزار ندارد. اما برای این که با مفهوم گشتاور موتور بیشتر آشنا شوید و اطلاعات دقیق‌تری در این زمینه به دست آورید، پیشنهاد می‌کنم تا آخر این مطلب از پایگاه ملی مناقصات هزاره ما را همراهی کنید.
گشتاور موتور چیست؟
بیشتر افراد می‌توانند مفهوم توان و واحد آن را درک کنند، ولی درک مفهوم گشتاور برایشان کمی سخت است؛ زیرا گشتاور یک مفهوم برداری است. گشتاور موتور یکی از کاربردی‌ترین مفاهیم درس مهندسی مکانیک است که در پشت فرمول ساده خود مفهوم عمیق و کاربردی دارد. باید بیان کنیم که گشتاور بیشترین کاربرد را در صنعت خودروسازی دارد. اما این مفهوم فقط مربوط به صنعت خودروسازی نمی‌شود، بلکه هر وسیله نقلیه‌ای که دارای موتور است، از نتایج گشتاور بهره‌مند می‌شود.
اگر هنوز هم متوجه معنای گشتاور موتورچیست؟ نشده‌اید، بهتر است به این مثال توجه کنید. هنگامی به وسیله جریان برق و یا احتراق، درون موتور خودرو و یا موتور سیکلت نیرویی ایجاد می‌شود. این نیرو به سطح پیستون وارد شده و روی مرکز میل‌لنگ تاثیر می‌گذارد. نیروی که به میل‌لنگ وارد می‌شود موجب ایجاد گشتاور می‌شود که در آن دوران به وجود می‌آورد. از این رو زمانی که شما پای خود را روی پدال گاز قرار می‌دهید، در کسری از زمان ماشین و یا موتور سیکلت شما شتاب می‌گیرد.
تفاوت گشتاور با توان موتور
خودروسازان از شاخص‌های مختلفی برای معرفی محصولات خود استفاده می‌کنند. مشخصات ظاهری، ابعاد و مشخصات فنی مانند: تعداد سیلندر‌ها، حجم موتور، نوع موتور و کارایی موتور از جمله این شاخص‌ها هستند. همچنین به صورت معمول از دو واژه قدرت موتور و گشتاور نیز برای معرفی کارایی موتور بهره گرفته می‌شود.
به نظر شما تفاوت گشتاور و قدرت موتور در چیست؟ اصلا این دو مفهوم با یکدیگر تفاوت دارند؟ برای پاسخ به این سوال باید بیان کنیم که گشتاور بر حسب نیوتن متر و توان موتور بر حسب اسب بخار سنجیده می‌شود. توجه کنید هنگامی که از اسب بخار صحبت می‌شود، یعنی قدرت و توانی که توسط موتور تولید می‌گردد. اما گشتاور عاملی است سبب ایجاد حرکت چرخشی و یا دورانی در اجسام می‌شود.
مردم عادی بیشتر با مفهوم توان موتور آشنا هستند، اما افراد حرفه‌ای و متخصص به گشتاور‌موتور دقت می‌کنند. از این رو به صورت کلی می‌توان گفت گشتاور، عاملی است که سبب حرکت چرخ‌ها می‌شود و اسب بخار نشان دهنده میزان کار انجام شده است.
گشتاور موتور چگونه محاسبه می‌شود؟
پس از آن که به بررسی گشتاور موتور چیست؟ پرداختیم، قصد داریم عنوان کنیم که چگونه می‌توانید گشتاور‌موتور را محاسبه کنید. البته باید بیان کنیم که برای محاسبه گشتاور‌موتور از ابزارهای خاص و فرمول استفاده می‌شود: فرمول محاسبه گشتاور عبارت است از:
T=F×D
گشتاور= T
نیرو= F
طول بازو= D
به این نکته مهم نیز توجه داشته باشید که حداکثر و بالاترین گشتاور الکتروموتورها و موتورهای الکتریکی در دورهای پایین به دست می‌آید؛ زیرا در دورهای پایین اصطکاک کمتری وجود دارد. همچنین برای به دست آوردن گشتاور موتورهای الکتریکی می‌توانید از فرمول زیر استفاده کنید.
kw×۹۵۵۰÷rpm=n.m
با مطالعه مطالب بالا می‌توان نتیجه گرفت موتورهایی که قدرت برابر ولی دور پایین‌تری دارند، گشتاور بالاتری را تولید می‌کنند.
محاسبه قدرت موتور با گشتاور
دو روش برای محاسبه گشتاور‌موتور وجود دارد که در بخش گشتاور موتور چگونه محاسبه می‌شود؟ به آن پرداختیم. شاید برایتان جالب باشد که بدانید قدرت موتور نیز به دو روش محاسبه می‌شود. این دو روش عبارت‌اند از:
روش قدرت موتور به صورت ناخالص
در این روش باید تمام وزن‌های اضافی روی موتور حتی وزن دستگاه‌های کنترل آلایندگی برداشته شود.
روش قدرت موتور به صورت خالص
در این روش نیازی نیست که وزن‌های اضافی از روی موتور برداشته شود. از این رو هنگامی که از قدرت موتور صحبت می‌شود، منظور همان قدرتی است که توسط روش خالص به دست می‌آید. البته باید بیان کنیم استفاده از گشتاورها محاسبه قدرت موتور را آسان‌تر کرده‌اند. دینامومتر از جمله وسایلی است که به وسیله آن می‌توان قدرت موتور را اندازه‌گیری کرد. در واقع این دستگاه گشتاور تولیدی موتور را به دست می‌آورد.
سخن پایانی
گشتاور موتور چیست؟ این جمله‌ای است که اکثر افراد جامعه با آن آشنا نیستند و در برخی موارد ممکن است گشتاور را با قدرت و یا توان موتور اشتباه بگیرند. اما به زبان ساده می‌توان گفت نیرو کمیتی است که سبب حرکت و شتاب و گشتاور سبب چرخش و دوران اجسام می‌شود.
پیشنهاد مطالعه: اگر به دنبال مزایدات جدید هستید «مزایده خودرو توقیفی » را در پایگاه اطلاع رسانی هزاره دنبال کنید.
